1.01.2022

Izba Pamięci „Golgota Wschodu” to niezwykłe miejsce bardzo bliskie sercu Sybiraków. To tam znajdują się największe zbiory zgromadzonych dokumentów i pamiątek świadczących o martyrologii Polaków na Wschodzie.

Spotkaliśmy się dzisiaj w Izbie Pamięci „Golgota Wschodu” z przedstawicielami środowisk, które przekazały swoje zbiory pamiątek na rzecz muzeum. Przedstawiliśmy scenariusz przyszłej wystawy i opowiedzieliśmy o projekcie „Wrocław i Falstad nie zapomną” w ramach którego chcemy zmodernizować „Golgotę Wschodu”. Jesteśmy niezmiernie wdzięczni za wszelkie przekazane zbiory i zaufanie.

Przyświeca nam cel pielęgnowania pamięci o ofiarach totalitaryzmu. Pragniemy, by nasza wrocławska Golgota Wschodu była dostępna dla każdego, kto pragnie poznać historię Polaków zesłanych na Syberię. Dlatego właśnie chcemy zaopiekować się zbiorami zgromadzonymi w Izbie Pamięci na Wittiga 10. Udostępnić je dla szerszej grupy odbiorców, a jednocześnie przyczynić się do wzbogacenia merytorycznego zwiedzających w przystępnej formie.

Podczas otwarcia przedstawiliśmy przygotowany scenariusz wystawy, a także powiedzieliśmy o jej charakterystyce. Poprosiliśmy także o wsparcie ze strony stowarzyszeń.

Wspólnie działamy na rzecz Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.

2.12.2021

Jak opowiadać o zesłaniach na Syberię i doświadczeniach ludzi pracujących niewolniczo w obozach pracy w czasach II wojny światowej w Breslau? Takie pytanie postawiliśmy sobie planując cele edukacyjne powstającej wystawy „Golgota Wschodu” o losach Polaków na Syberii i w Kazachstanie w latach 40’ a nawet 50’ XX wieku.

Okazją do tego jest wizyta w Centrum Historii Zajezdnia Christiana Wee – dyrektora @Falstadsenteret w Norwegii. Jest ono naszym partnerem w ramach projektu „Wrocław i Falstad nie zapomną!” finansowanego z funduszy norweskich i EOG

Wnioski: chcemy z wiedzą o zsyłkach na Syberię dotrzeć do studentów zza granicy przebywających we Wrocławiu. Czy oni mają doświadczenia analogiczne w historii ich rodzinnych stron? Z pewnością musimy zbudować jakiś pomost wzajemnego zrozumienia i poznania. Macie pomysł? Zapraszamy do kontaktu: [email protected]

Wieczorem byliśmy z wizytą miejscu obecnej Izby Pamięci Golgota Wschodu, gdzie planujemy utworzyć nową wystawę. Była bardzo poruszająca rozmowa Christiana Wee z Włodzimierzem Kowalczykiem, wrocławskim Sybirakiem.

@ Stowarzyszenie Pamięci Zesłańców Sybiru @Związek Sybiraków Wrocław @WroclawCSSR

Opowiadam Wrocław - Niezwykłe historie słowami wrocławian

„Opowiadam Wrocław” to cykl czterech spotkań ze Świadkami Historii w ramach projektu „Wrocław i Falstad nie zapomną!” - polskie i norweskie spojrzenie na totalitaryzmy. Wydarzenia te zostały zaplanowane z myślą o ocaleniu od zapomnienia, utrwaleniu i podzieleniu się z Państwem niezwykłymi historiami. Naszymi gośćmi są osoby wyjątkowe, a wysłuchanie ich opowieści jest niebywałą lekcją „żywej historii”.

Modułem opiekuje się Małgorzata Felińska:

Projekt ten pozwala nie tylko na opowiedzenie martyrologicznej, niezwykle trudnej i męczeńskiej historii naszego narodu, ale ukazuje również siłę Ocalonych. To właśnie ci ludzie czynnie odbudowywali Wrocław, tworzyli nowe społeczeństwo, niezwykle ciężką pracą powoływali do życia oraz współtworzyli Polskę. Dziś mogą przekazywać młodzieży wartości i wspierać kształtowanie się tożsamości kulturowej. Podczas wydarzenia przedstawiona jest przeszłość nie tylko postaci bardzo znanych, ale i tych, którzy stali w ich cieniu. Świadkowie dzielą się osobistymi, niesamowitymi historiami, łącząc tym samym zarówno pamięć o swojej rodzinie, jak i bliskich, przyjaciołach, którym ten głos odebrano, którzy nigdy nie mieli okazji, by opisać oraz przekazać swoje losy innym. Oddajemy im niejako hołd, cześć ich pamięci. Jest to bardzo ważna nauka o ogromnej sile, miłości, więzi, przyjaźni, polskości. Otoczona została łzami wzruszenia, podziwu, a ponadto uśmiechem i słowami szacunku.

Nasi Świadkowie:

Wanda Kiałka

Wanda Kiałka z domu Cejko (ur. 1922 r. w Wilnie) – w czasie operacji „Ostra Brama”, mającej na celu zajęcie Wilna przed nadejściem Armii Czerwonej, była łączniczką i sanitariuszką. W 1944 roku została aresztowana przez sowietów, przeszła przez obóz w Miednikach i zesłanie w Kaukazie. Odmówiła złożenia przysięgi na rzecz Związku Sowieckiego za co skierowano ją do prac przymusowych w rolnictwie. Uwolniona wróciła do Wilna i podjęła się działania jako sanitariuszka oddziału. Jednak po ponownym aresztowaniu przez NKWD w dniu 23 lutego 1945 r. została skazana na 20 lat katorgi w Workucie. Wróciła stamtąd dopiero w 1956 roku. Zamieszkała we Wrocławiu razem z mężem, Stanisławem Kiałką, poznanym na zesłaniu. Jest on także autorem unikalnych zdjęć Workuty, a także ekshumacji i ponownego pochówku Aleksandra Krzyżanowskiego, pseud. „Wilk”, dowódcy Wileńskiego Okręgu AK.

Roman Janik

Roman Janik (ur. 1930 w Słobódce) – jego rodzice z zawodu byli leśnikami i pracowali w leśniczówce Litówka. Oprócz tego ojciec służył w 1920 w Legionach podczas wojny polsko-bolszewickiej, później w Korpusie Ochrony Pogranicza. Dnia 10 lutego 1940 cała rodzina została deportowana do ZSRR. Ojciec opuścił Związek Sowiecki wraz z armią Andersa po podpisaniu układu Sikorski-Majski. Do Polski wrócił dopiero w 1958 roku, walcząc wcześniej m.in. pod Monte Cassino. Natomiast Roman wraz z siostrą Jadwigą i matką powrócili z zesłania w 1946 roku. Zamieszkali następnie w Wołowie. Tam Roman zaczął naukę w Liceum Ogólnokształcącym, które ukończył w 1951 roku. Przez brak zgody ze strony Związku Miast Polskich i swą przeszłość sybiracką nie mógł podjąć studiów. Z racji tego ukończył dodatkowe kursy pedagogiczne, podejmując się następnie kierownictwa szkoły podstawowej w Wołowie. Po szkole odbył również kurs wojskowy, a pod koniec lat 50. ukończył administrację i zarządzanie oraz polonistykę nie przerywając kierownictwa placówkami oświatowymi w Wołowie.

Teresa Gwara

Teresa Gwara z domu Chołocińska (ur. 1939 w Szwagrowie koło Połańca) – działa obecnie jako prezes Stowarzyszenia Dolnośląskich Rodzin Katyńskich. Jej rodzicami byli Zofia Halina z domu Jarecka i Tadeusz Maciej Chołociński. We wrześniu 1939 roku jej ojciec został powołany do pełnienia funkcji podporucznika rezerwy do jednostki w Lublinie. Został aresztowany przez Sowietów i trafił do obozu w Starobielsku. Zginął w Charkowie. Teresa Gwara nigdy nie poznała swojego ojca. Wyszedł z domu w niedzielę 3 września 1939, kiedy w radiu leciała piosenka Mieczysława Fogga "Ta ostatnia niedziela". Wtedy to po raz ostatni widział swoją żonę, która była w ciąży. Matka wraz z Teresą zamieszkała w rodzinie Radziwiłłów, później w Osieku u gospodarza, u którego wynajmowały dużą izbę. Codziennie wyczekiwały powrotu ojca pisząc do niego listy i wypatrując wśród powracających żołnierzy.

Ryszard Janosz

Ryszard Janosz (ur. 1940 r. w Kostopolu na Wołyniu) – w Kostopolu jego rodzice przebywali okresowo. Kiedy wybuchła wojna ojciec był oficerem Wojska Polskiego i uczestniczył w rozbudowie umocnień na granicy. Przez wiele miesięcy skutecznie unikał aresztowania, aż do czerwca 1940, kiedy trzeba było zameldować narodziny jego syna. Jeszcze tego samego miesiąca rodzinę wywieziono do osady zwanej Załomnaja w rejonie Tomska. Pozostali tam do czasu powstania Armii Andersa. Z Syberi wyjechali po ponad dwóch latach. Ojciec Ryszarda zaciągnął się do armii, a następnie wraz z rodziną wyjechali do Afryki. Mieszkali tam od końca 1943 roku, aż do 1947 nad jeziorem Wiktoria. Wcześniej jednak ojciec Ryszarda zginął, w 1944 roku, w walce o Ankonę. Po 1947 roku matka z dziećmi wróciła do Grudziądza do swojej rodziny. Do Wrocławia Ryszard przyjechał, aby odbyć służbę wojskową po czym pozostał w tym mieście. Pracował jako saper.

Leokadia Wieczorek

Pani Leokadia urodziła się w 1936 roku w Młynisku obok Wielunia. Miała cudowne dzieciństwo do kwietnia 1940 roku, kiedy to do drzwi jej domu zapukało gestapo. Czteroletnią dziewczynkę wraz z mamą Weroniką i tatą Władysławem wywieziono majątku rolnego Westerburga w Dolnej Saksonii. Rodzina zabrała ze sobą jedynie chleb i figurkę Matki Boskiej. W ten sposób stała się osobą represjonowaną, człowiekiem z literą “P” - naszywką, którą musiała nosić na piersi. Mieszkała wraz z innymi Polakami w stodole. Już jako dziecko musiała pracować - paść gęsi, układać jabłka w spichlerzu i opiekować się innymi dziećmi. Po wyzwoleniu obozu przez aliantów, skierowaną ją wraz z rodziną do opuszczonego już obozu koncentracyjnego, gdzie przeżyła gehennę. Do Wrocławia przyjechała po śmierci mamy w 1948 roku. W 1994 roku zapisała się do Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych, a w 1996 r. rozpoczęła pracę w jego zarządzie. Potem już jako Prezeska walczyła o zmianę nazwy na Stowarzyszenie Osób Represjonowanych przez III Rzeszę. Dziś wciąż cieszy się pracą i pełni funkcję Prezesa.

Krystyna Gołębiowska

Pani Krystyna urodziła się w Brześciu nad Bugiem w roku. Jej ojciec, Henryk Zakrzewski, był majorem. Krysia była idealnym dzieckiem - nigdy nie płakała, szybko zaczęła chodzić i mówić. Swoje dzieciństwo określa jako cudowne. Uwielbiała bawić się z tatą, grała na fortepianie i czytała książki patriotyczne. Beztroskie dzieciństwo skończyło się 1 września 1939 roku. Bombardowanie twierdzy zmusiło dowództwo do ewakuowania 25 rodzin wojskowych na wieś Zamosty. Mama Pani Krysi chciała zabrać ze sobą więcej rzeczy, ale jej tato stwierdził, że nie ma sensu brać dużego bagażu, bo wojna wkrótce się skończy. Przeżyła tylko dzięki gospodyni, która uratowała życie jej rodzinie, powstrzymując pijanych synów od morderstwa. Podczas wojny Pani Krysia była sama z mamą i rodzeństwem. To właśnie dzięki matce - Sewerynie Zakrzewskiej - bezpiecznie przeżyła wojnę. Rodzina Zakrzewskich na próżno szukała taty przez Moskwę i Czerwony Krzyż w Genewie. Wiedzieli już wtedy o mordzie w Katyniu, gdzie zginął Henryk Zakrzewski. Do Wrocławia przyjechała w 1948 roku, do swych ciotek na wystawę Ziem Odzyskanych.

Dagny Kosiba

Pani Dagny urodziła się w Toruniu w 1935 roku. Jej tatą był kapitan i lekarz Wojska Polskiego - Marian Alojzy Kosiba. Dzieciństwo jednak, a zatem i całą II wojnę światową, spędziła w Warszawie wraz z mamą Zofią. Mieszkała na ulicy Mokotowskiej 16/4. Wojna sprawiła, że już jako dziecko zobojętniała na widok martwych ciał, które były wówczas codziennym krajobrazem Warszawy. Z okna swego domu oglądała egzekucje, a podczas spacerów mijała wiszące na szubienicach ciała. Przejeżdżała również tramwajem przez getto żydowskie. Do Wrocławia przyjechała w 1949 roku, do przyjaciółki Hani z AK. Tata Pani Dagny został zamordowany w 1940 roku w Charkowie.

Historie wigilijne:

Roman Janik

Halina Wasilewska

15.12.2022 – Setne urodziny pani Wandy Kiałki

Małgorzata Felińska z Wolontariuszami projektu udała się do Pani Wandy, by wręczyć jej kosz stu róż. Była to niezwykle wzruszająca chwila. Wspólnie życzyliśmy Pani Wandzie 200 lat! Pani Wanda była Gościnią pierwszej edycji „Opowiadam Wrocław”.

Pani mjr Wanda Kiałka urodziła się 15 grudnia 1922 roku w Wilnie. Brała udział w operacji „Ostra Brama”. Była wówczas łączniczką i sanitariuszką. W 1944 roku została aresztowana, a następnie zesłana na Kaukaz. Odmówiła złożenia przysięgi Związkowi Sowieckiemu, za co przydzielono ją do prac przymusowych. Po uwolnieniu powróciła do Wilna, gdzie 23 lutego 1945 została aresztowana przez NKWD i skazana na 20 lat katorgi w Workucie. Do Polski wróciła dopiero w 1956 roku i zamieszkała we Wrocławiu.

25.11.2022 – III Finał Opowiadam Wrocław

Naszymi gośćmi byli:

Barbara Dymecka – córka zamordowanego w Katyniu Stanisława Zatońskiego,

Jerzy Podlak – członek Klubu Ludzi ze znakiem „P”,

Antoni Tunkiewicz – prezes Zarządu Koła ZS Wrocław-Fabryczna,

Jerzy Frydel – prezes Zarządu Koła Związku Sybiraków Stare Miasto Wrocław.

Dziękujemy serdecznie za te chwile pełne wzruszeń w imieniu swoim oraz uczniów i nauczycieli Szkoły podstawowej nr 95 oraz X Liceum Ogólnokształcącego.

26.05.2022 – II Finał Opowiadam Wrocław

19.05.2022 – Warsztaty Opowiadam Wrocław

W warsztatach wzięli udział Świadkowie Historii, którzy opowiadali o swoich doświadczeniach:

Leokadia Wieczorek – godzina 9.30 – „Odebrane dzieciństwo”

Krystyna Gołębiowska – godzina 11.30 – „Mamusia”

Dagny Kosiba – godzina 13.30 – „Widok z Mokotowskiej 16/4”

4.03.2022 – Działania z wolontariuszami

Nasi wolontariusze chętnie pomagają. W lutym Karol zrobił zakupy i zrealizował receptę dla Pani Danusi – członkini Rodziny Katyńskiej, która wraz z wnuczką przebywała na kwarantannie. Natomiast w marcu Dominika i Natalia pomogły Pani Teresie Gawrze – Prezesce Rodziny Katyńskiej, która poprosiła o wywóz zalegającej makulatury. W ramach integracji z wolontariuszami wybraliśmy się też do teatru.

26.11.2021 – I Finał Opowiadam Wrocław

To było niesamowite spotkanie. Historia ożyła w naszych murach wypowiedziana przez niezwyłych ludzi –Świadków Historii. Wiele młodych osób, uczniów szkół podstawowych mogło usłyszeć cztery historie osób, które przeżyły czasy totalitaryzmu. Każdy mógł zadać pytanie, dowiedzieć się szczegółów, a opowiadający chętnie udzielali odpowiedzi. Choć wcześniej im nie pozwalano, teraz w końcu mogą mówić o swym życiu.

Dziękujemy wam za przybycie i za piękne, choć smutne historie.

Moduł “Pamiętam Wrocław” składa się z szeregu wydarzeń - mikroprojektów, mających na celu ocalenie od zapomnienia i upamiętnienie we Wrocławiu zarówno historii, jak i ofiar totalitaryzmu. Punktem docelowym jest edukacja młodzieży, rodziców, nauczycieli oraz popularyzacja historii. Projekt ten realizowany jest z wrocławskimi NGO-sami. Głównymi zadaniami modułu są: praca nad trudną pamięcią i analiza trajektorii cierpienia, integracja społeczna Świadków Historii ze społecznością lokalną, a także edukacja i popularyzowanie nieznanych historii wrocławian.

Małgorzata Felińska – kierowniczka modułu

26.10.2022 – Akcja „Znicze dla Świadków Historii”

We Wrocławiu znajduje się wiele ważnych miejsc pamięci. W czasie skłaniającym nas do refleksji, przed Wszystkimi Świętymi, odwiedzamy groby i zapalamy znicze pod pomnikami upamiętniającymi ofiary reżimów totalitarnych.

Odwiedziliśmy miejsca związane z pamięcią o ofiarach zbrodni stalinowskich na Wschodzie, jak Pomnik Zesłańcom Sybiru przy pl. Staszica czy Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Natomiast miejsca takie jak Pomnik Ruchu Oporu „Olimp” przy ul. Zelwerowicza przypominają nam o ofiarach niemieckiego reżimu narodowo–socjalistycznego oraz o ruchu oporu w ogarniętym wojną Wrocławiu (Breslau).

Ważne jest dla nas nasze indywidualne zaangażowanie w tę akcję, dlatego jako zespół, wraz z naszymi wolontariuszami działającymi w ramach projektu „Wrocław Pamięta”, zapalamy znicze pod pomnikami. Dziękujemy szczególnie za współpracę przy naszej akcji członkom Towarzystwa Miłośników Wrocławia oraz Klubu Ludzi ze znakiem „P”.

A już w przyszłym roku większość z odwiedzanych przez nas miejsc znajdzie się w tworzonej specjalnie dla wrocławian oraz gości z kraju i z zagranicy aplikacji mobilnej.

11.09.2022 – Międzynarodowy Zjazd Kresowy

10 września, w Świątnikach k. Sobótki, odbyło się X Międzynarodowe Spotkanie Miłośników Ziemi Wołyńskiej i Kresów Wschodnich.
W wydarzeniu wzięli udział przede wszystkim Kresowiacy, wśród których znaleźli się Zesłańcy Sybiru i ich rodziny, a także zainteresowane osoby i przedstawiciele władzy.
W czasie uroczystości odsłonięto tablicę poświęconą Zesłańcom Sybiru, pod którą złożyliśmy kwiaty. Uczestnicy wydarzenia mieli też okazję zobaczyć wystawy „Tak blisko, tak daleko” oraz „Golgota Wschodu”.

5.04.2022 – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej – Pamięci mego taty

W ramach modułu „Wrocław Pamięta” zorganizowaliśmy w Centrum Historii Zajezdnia Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej – Pamięci mego taty.

Pielęgnowanie postaw patriotycznych oraz tradycji wojskowych w dzisiejszych czasach nabiera podwójnego znaczenia. Pragnęliśmy swoimi działaniami przyczynić się do kształtowania pamięci o bohaterach narodowych, w szczególności ocalania od zapomnienia trudnej historii, a także popularyzowania doświadczeń Świadków Historii. Spotkanie z Rodziną Katyńską było wyjątkową okazją do zapoznania się z bardzo ważną przeszłością Polski. Dzięki temu nie tylko mogliśmy upamiętnić martyrologię narodu polskiego, ale i pogłębić świadomość o niej. Mamy nadzieję, że to wydarzenie przyczyniło się do kształtowania postaw patriotycznych, przypomnienia o wartościach oraz kulturze duchowej Polaków.

Spotkanie zorganizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem „Dolnośląska Rodzina Katyńska” we Wrocławiu było pełne wzruszeń. Podczas wydarzenia Pani Teresa Gwara, Dagny Kosiba i Krystyna Gołębiowska opowiadały o duchu miłości i patriotyzmie swoich ojców. Opowiadały o mężczyznach, którzy choć czasem mieli okazję się uratować, to dzielnie i z honorem nie zostawili swoich żołnierzy i poszli z nimi na śmierć. Wspominały także ogromną tęsknotkę i żal, który towarzyszy im do dziś.

Całość wydarzenia uświetnił występ artystyczny młodzieży z sekcji Klubu 11 LDK Panc oraz pokaz musztry młodzieży z klas mundurowych: Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Żaganiu oraz Liceum Służb Mundurowych we Wrocławiu.

Kwiecień 2022 – Kartki wielkanocne dla Świadków Historii

Dzieci klas 4–8, pod opieką nauczycieli: Pani Wioletty Kocik, Pani Małgorzaty Michnik, Pani Kateryny Prashchur oraz Pana Wiesława Kopiec-Tymek ze Szkoły Podstawowej nr 95, stworzyły kartki wielkanocne dla Świadków Historii Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”.

19.03.2022 – Wizyta gości z Kazachstanu

W sobotę, w Centrum Historii Zajezdnia, odbyło się spotkanie z repatriantami z Kazachstanu mieszkającymi we Wrocławiu. W wydarzeniu wzięły udział rodziny repatriantów, a także urzędnicy z wrocławskiego magistratu. Uczestnicy mieli okazję obejrzeć film dokumentalny „Artefakty z szafy – historia o naszych przodkach zaklęta w przedmiotach”, który powstał dzięki wieloletniemu gromadzeniu pamiątek z obszarów przesiedlenia polskich zesłańców w Kazachstanie. Niezwykłe historie zostały przedstawione przez pryzmat przedmiotów i omawianych miejsc.

17.03.2022 – Warsztaty z Rodziną Katyńską

18.01.2022 – Spotkanie noworoczne Klubu ludzi ze znakiem „P”

Klub ludzi ze znakiem „P” zainaugurował nowy rok swojej działalności spotkaniem w Centrum Historii Zajezdnia.

Ludzie ze znakiem „P” to robotnicy przymusowi III Rzeszy Niemieckiej w okresie II wojny światowej. To oznaczenie naszywką z literą „P” stało się przyczyną nadania Klubowi tej nazwy.

Podczas spotkania członkowie Klubu omówili sprawy bieżące. Wydarzenie urozmaicił występ uczniów Zespołu Szkół Elektronicznych, którzy przedstawili program artystyczny pt. „Oni pamiętają”.

Na koniec spotkania członkowie Klubu zwiedzili wystawę główną „Wrocław 1945–2016” w Centrum Historii Zajezdnia.

Grudzień 2021 – Kartki świąteczne dla Świadków Historii

Dzieci klas 4–8 pod opieką nauczycieli: Pani Wioletty Kocik, Pani Małgorzaty Michnik, Pani Kateryny Prashchur oraz Pana Wiesława Kopiec-Tymek ze Szkoły Podstawowej nr 95 stworzyły bożonarodzeniowe kartki dla członków Związku Sybiraków Oddziału Wrocław.

15.12.2021 – Urodziny Pani Wandy

Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jacy ludzie żyją wśród nas. Nie trzeba szukać daleko, by odnaleźć kogoś, kto swym życiem nie tylko daje przykład, ale też inspiruje. To dzięki świadectwu osób, które mają za sobą długie lata życia, czerpiemy niezliczone bogactwa doświadczeń. Poznajemy historię i mądrość płynącą z ust tych niezwykłych ludzi.

Dzisiaj jest jeden z tych niezwykłych dni, o których powinniśmy pamiętać. Pani Wanda Kiałka, która jest też Świadkiem Historii, kończy 99 lat. To niesamowite, że mogliśmy jej osobiście wręczyć kwiaty i zobaczyć uśmiech na twarzy. Wanda jest ofiarą reżimu totalitarnego. Przeżyła w swym niekrótkim życiu bardzo wiele. Podczas wyroku katorgi na 20 lat musiała bardzo ciężko pracować w kopalni. Wtedy jeszcze nie wiedziała, że ta praca będzie wymagać od niej większego zaparcia się, niż od innych. Na szczęście znalazły się obok niej osoby, które ją wsparły w tym trudnym czasie. W Workucie, najpierw pracując w kopalni, później jako krawcowa, Wanda została do 1956 roku.

Ta zasłużona kobieta była czynną działaczką i niosła swą pomoc dla żołnierzy jako łączniczka i sanitariuszka. Jest żołnierzem Armii Krajowej, z czego jest bardzo dumna. Nigdy nie zgodziła się złożyć przysięgi na rzecz Związku Sowieckiego, przez co nie była lekko traktowana przez oprawców. Udało jej się przeżyć proces, podczas którego dwóch jej kolegów otrzymało karę śmierci, ona – katorgę w Workucie.

Wanda uwielbia spędzać czas z bliskimi i przyjaciółmi. Podczas ucisku razem z przyjaciółkami obiecały sobie, że będą walczyć z reżimem dobrocią i kulturą. Zauważyła nawet efekty swej dobroci w poprawieniu się zachowania wśród żołnierzy rosyjskich. Życie Sybiraczki uczy, że bycie uprzejmym przynosi dobre owoce. Obecnie Wanda Kiałka lubi wyszywać patriotyczne proporczyki. Jest wyjątkową osobą, choć określa się jako „zwyczajna dziewczyna z AK”.

Dzisiejszej solenizantce pragniemy gorąco podziękować za to, że nadal jest z nami. Trzeba wspomnieć, że bierze udział w projekcie „Opowiadam Wrocław”. Dzięki temu każdy może usłyszeć nieocenioną historię o niej prosto z jej ust. Podczas ostatniego spotkania opowiadała o swym zesłaniu, a także o każdym życzliwym geście jaki ludzie jej wyświadczyli. Największą dla niej bolączką wciąż jest używanie przez młodzież słów z języka rosyjskiego, których znaczeń nie znają. Zwracajmy uwagę na to, jak mówimy!

Życzymy wszystkiego najlepszego Pani Wando!

Kontakt: Juliusz Woźny
Nazwa instytucji: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
Numer telefonu: 663-901-774
Adres e-mail: [email protected]
Adres strony internetowej: www.zajezdnia.org/wroclawifalstadniezapomna

Konferencja prasowa: Wrocław i Falstad nie zapomną! - inauguracja projektu

Wrocław, Polska, 3.12.2021 r.

Opowiadam Wrocław I

Prezentacja EOG