- Polska
- Osoba
- ur. 22 października 1953
funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa, inspektor KW MO w Białej Podlaskiej (1976-78), inspektor KW MO Białystok (1981-89).
funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa, inspektor KW MO w Białej Podlaskiej (1976-78), inspektor KW MO Białystok (1981-89).
ur. 14 września 1947, zm. 19 października 1984; duchowny rzymskokatolicki, kapelan NSZZ „Solidarność” w Warszawie (1980–1984), zamordowany przez funkcjonariuszy SB.
Einstein Albert, fizyk, twórca szczególnej teorii względności, Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (1921).
generał brygady Wojska Polskiego, profesor doktor habilitowany nauk medycznych, chirurg, ortopeda i traumatolog, rektor Śląskiej Akademii Medycznej (1954–1957), naczelny chirurg Wojska Polskiego, komendant-rektor Wojskowej Akademii Medycznej (1958–1965), poseł na Sejm PRL II kadencji
powstaniec śląski, w 1 Pułku Strzelców Bytomskich od 1919, dowódca II batalionu, kierownik Wydziału Statystycznego Polskiego Komisariatu Plebiscytowego, organizator sądownictwa polowego podczas III powstania śląskiego, szef Departamentu Spraw Wojskowych przy Naczelnej Komendzie Wojsk Powstańczych, starosta bytomski, współzałożyciel Związku Hallerczyków Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1923)
Pułkownik artylerii Wojska Polskiego (1920-1968), pośmiertelnie generał brygaday
Kakowski Aleksander, arcybiskup metropolita warszawski (1913–1938), prymas Królestwa Polskiego (1925–1938), kardynał prezbiter (1919-38). Członek Rady Regencyjnej (1917–1918).
Minister spraw wewnętrznych (1919-1920), Rzeczpospolitej Polskiej (20 grudnia 1922 -15 maja 1926)
Od 1895 w Stronnictwie Ludowym, poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego (1908–1914 ), poseł do austriackiej Rady Państwa (1911–1918), poseł na Sejm RP (od 1919), Prezydent Ministrów (24 lipca 1920 - 13 września 1921), Prezes Rady Ministrów (28 maja 1923 - 14 grudnia 1923, 10 maja 1926 - 14 maja 1926), Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” (1918-1931), Prezes Stronnictwa Ludowego (1935-1936, 1939), Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego (1945)
kierownik Katedry Literatur Słowiańskich na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze (od 1934), kierownika Katedry Literatury Polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim (od 1945), kierownik Katedry Literatury Polskiej na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu(do 1964), rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolua (1956-1959)
Amerykański pisarz, laureat Nagrody Pulitzera (1953) oraz Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1954)
poseł na Sejm PRL (1961–1972) oraz na Sejm III RP (1991–2001)Prezes Rady Ministrów (1989-1991), Przewodniczący Unii Demokratycznej (1990-1994), Przewodniczący Unii Wolności (1994-1995), doradca prezydenta RP Bronisława Komorowskiego (2010-2013)
Minister do spraw Kobiet i Młodzieży (1991-1994), Minister Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów Atomowych (1994-1998), Przewodnicząca CDU (2000-2018), Kanclerz Niemiec (od 2005)
żołnierz Szarych Szeregów oraz uczestnik powstania warszawskiego, działacz opozycji demokratycznej, prezes Rady Ministrów (1991-1992), w latach 1991–1993 i 1997–2005 poseł na Sejm (1991-1993, 1997-2000), członek Trybunału Stanu (1989-1991, 2005-2006), doradca prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego (2006-1010), Kawaler Orderu Orła Białego (2009).
Osoba wymieniona w relacji świadka historii - Michaliny Terpiłowskiej.
Kierownik szkoły do której uczęszczał świadek hsitorii - Michalina Terpiłowska.
Wychowawczyni w szkole do której uczęszczał świadek hsitorii - Michalina Terpiłowska.
Amerykański śpiewak i aktor, laureat Międzynarodowej Stalinowskiej Nagrody Pokoju (1952).
Filolog klasyczny, profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych (1986), członek korespondent Polskiej Akademii Nauk oraz członek czynny Wydziału I Filologicznego Polskiej Akademii Umiejętności, Doktor honoris causa Uniwersytetu Państwowowego im. Iwana Franki we Lwowie (2003), nauczyciel akademicki, Dziekan Wydziału „Artes Liberales” UW (2012–2016).
Filolog klasyczny, profesor zwyczajny (od 1929), dziekan Wydziału Humanistycznego na Uniwersytecie Lwowskim (1933-1934), organizator Wydziału Humanistycznego oraz Instytutu Filologii Klasycznej na Uniwersytecie Wrocławskim, dziekan Wydziału Humanistycznego (1945-1946), prorektor (1946-1947), członk-korespondent Polskiej Akademii Umiejętności.
Działacz narodowy na Śląsku Opolskim , prezes Górnośląskiego Zjednoczenia Rolników (1936-1939) ostatni prezes I Dzielnicy Śląskiej Związku Polaków w Niemczech.
Profesor zwyczajny, twórca polskiej szkoły historii starożytnej, odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1994).
Filolog klasyczny, profesor nadzwyczajny kierujący III Katedrą Filologii Klasycznej na Uniwersytecie Warszawskim (od 1936), kierownik I Katedry Filologii Klasycznej na Uniwersytecie Warszawskim (1945), profesor zwyczajny (1948), prorektor Uniwersytetu Warszawskiego (1948-1950),członek korespondent Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1937), członek zwyczajny TNW (1945), w Polskiej Akademii Umiejętności (1945), w Polskiej Akademii Nauk (1956), w Prezydium PAN (1971-1974), przewodniczący Komitetowi Nauk o Kulturze Antycznej PAN (od 1957) oraz Komitetowi Nauk Filologicznych PAN (1960–1961).
Profesor nadzwyczajny (od 1966), kierownik Katedry Prawa Rzymskiego (od 1949), Zakładu Prawa Rzymskiego (1969) i Pracowni Rękopisów i Starodruku Prawniczego Biblioteki Uniwersyteckiej (1975–1980), prodziekan Wydziału Prawa i Administracji (1952–1954).
Jeżowska-Trzebiatowska Bogusława
Profesor doktor habilitowany nauk chemicznych (1954) Specjalizująca się w fizykochemii strukturalnej, spektroskopii, magnetochemii, chemii jądrowej i radiacyjnej. Twórczyni wrocławskiej Szkoły Chemii Koordynacyjnej.
Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, Doktor honoris causa Politechniki Wrocławskiej (1978), Uniwersytetu im. M. Łomonosowa w Moskwie (1979) oraz Uniwersytetu Wrocławskiego (1980), wykładowca na Politechnice Lwowskiej, Politechnice Wrocławskiej oraz na Uniwersytecie Wrocławskim, dziekan Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Chemicznego Uniwersytetu Wrocławskiego (1958–1962), dyrektor Instytutu Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego (1969–1979).
W latach 1978-1991 dyrektorka wrocławskiego oddziału PAN.
W trakcie drugiej wojny światowej działała w Armii Krajowej (pseudonim "Ren"), za co otrzymała w 1944 r. Krzyż Zasług z Mieczami. W trakcie wojny wraz z mężem ukrywała dr. Emila Tasznera za co w 1991 r. otrzymała tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.
Chemik, profesor nauk chemicznych Politechniki Wrocławskiej (1976), profesor zwyczajny (1984), kierownik Instytutu Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego, następnie dziekan Wydziału Chemii UWr.
Profesor zwyczajny nauk fizycznych (1976), kierownik Zakładu Teorii Pola (1988-1997), prodziekan (1972-1975), dziekanem (1981-1984) Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Chemicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego (1984-1987).
Profesor zwyczajny nauk biologicznych, specjalizująca się w morfogenezie i anatomi rozwojowej roślin (od 1996).
Polska pisarka, autorka m.in. Lato leśnych ludzi, Między ustami a brzegiem pucharu
duchowny katolicki, jezuita, doktor teologii, autor przekładu Biblii na język polski, rektor kolegium jezuickiego w Poznaniu (1571-1578), rektor Akademii Wileńskiej (1578-1580)
Poseł RP we Włoszech (1922-1926), Minister spraw zagranicznych RP (1926-1932, 1939-1941), Szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP (1941-1945), Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1947-1972)
Profesor nadzwyczajny UWr, kierownik Zakładu Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki (od 2000), twórca i kierownik Zakładu Antropologii Historycznej (od 2007).
Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Bielbaw”
Założone w 1805 roku przez Christiana Gottloba Dieriga zakłady przemysłu bawełnianego. Znacznie uszkodzone podczas powstania tkaczy w 1844 zostały następnie odbudowane by stać się jednym z największych zakładów przemysłu bawełnianego na śląsku. Po II wojnie światowej znacjonalizowane, przyjmują nazwę Państwowej Fabryki Wyrobów Bawełnianych Nr 1, następnie w 1950 zmieniono nazwę na Bielawskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. II Armii Wojska Polskiego (Bielbaw). W 1992 roku zakłady przekształcone zostały w jednoosobową spółkę skarbu państwa, a w 2008 roku ogłoszono ich upadłość.
Po ukończeniu szkoły powszechnej dołączył do gimnazjum Edwarda Rontalera. W 1932 roku, podczas okresu nauki w gimnazjum zmarł jego ojciec co poskutkowało przerwaniem nauki przez młodego Stefana. Jego pierwsze kontakty ze środowiskami komunistycznymi nastąpiły w 1934 roku, kiedy to wstąpił w szeregi Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Idee te wpłynęły na niego tak mocno, że w 1937 roku wyjechał do Hiszpanii walczyć wojskami generała Franco. Dołączył do XIII Brygady Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego. Wieści o jego odwadze i wojennych "czynach" szybko się rozchodziły i trafiły do André Marty'ego, który postanowił wcielić go do swojego oddziału dbającego o czystość ideologiczną oddziałów. Po zakończeniu działań w Hiszpanii został zatrzymany przez francuską żandarmerię jako element wyjątkowo niebezpieczny. Na przełomie lat 1940/1941 uciekł z obozu w Gurs i udał się do Paryża. W 1942 roku został przemycony do Warszawy. W sierpniu 1942 już jako Grzegorz Korczyński, udał się na Lubelszczyznę, by tam zając się ożywieniem działalności Gwardii Ludowej w okolicach Kraśnika. Nie wsławił się w tym okresie żadną spektakularną akcją poza dręczeniem okolicznej ludności, od lokalnych działaczy PPR dostał nawet wyrok śmierci, którego nie wykonano, za to skończyło się to krwawą wendettą. Z powodu narastających konfliktów z innymi, lokalnymi dowódcami GL w 1943 roku został odwołany do Warszawy, a zastąpił go Mieczysław Moczar. W 1945 roku pracował już jako członek Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. W tym samym roku został wysłany na Lubelszczyznę by zająć się likwidacją resztek podziemia niepodległościowego co czynił z właściwym sobie okrucieństwem. W 1946 roku został wiceministrem bezpieczeństwa publicznego, kierował pracami wyjaśniającymi pogrom kielecki, tak aby przypadkiem nie zostały skierowane na tor wyjaśniający właściwie tę sprawę. W 1947 roku uzyskał stopień generała. Po przejęciu władzy przez Bieruta jego kariera znacząco wyhamowała. 21 maja 1950 roku został aresztowany i uwięziony za „udział w grupie prawicowo-nacjonalistycznej organizującej spisek kontrrewolucyjny”. W 1954 roku skazano go na dożywocie, z którego uniewinniono go w 1956 roku. W 1965 roku zrehabilitowany, zasiadł na stanowisku wiceministra obrony narodowej. Zbrodnią, która przechyliła szalę na jego niekorzyść była masakra na wybrzeżu w grudniu 1970 roku, której przewodził. Bilans 45 ofiar sprawił, że w kraju zmieniła się władza, a sam Korczyński utracił swoje stanowiska i przywileje. W 1971 roku wysłano go na stanowisko ambasadora w Algierii, gdzie dokonał żywota.
Urodzona jako szlachcianka, córka hrabiego Lanckorońskiego i Małgorzaty von Lichnowsky. Edukację swoją rozpoczęła w Wiedniu, tamże obroniła doktorat z historii sztuki na Uniwersytecie Wiedeńskim. Habilitację otrzymała na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie pracą o kościele Il Gesu w Rzymie. Od 1933 roku przejęła obowiązki po zmarłym ojcu i zajęła się zarządzaniem dobrami rodzinnymi. Z tego okresu została zapamiętana jako: "skromna i dobra Pani, która do kościoła chodziła piechotą" (ze wspomnień Mieczysława Patera). Podczas wojny obawiając się aresztowania przez NKWD przeniosła się na ziemie okupowane przez Niemcy gdzie wstąpiła w szeregi konspiracji (ZWZ, AK). Działała też w jawnych strukturach czyli w Krajowej Radzie Opiekuńczej. Aresztowana w Stanisławowie, gdzie skonfrontowała się z Hansem Kruegerem. Stamtąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, który opuściła dopiero po interwencji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Po II wojnie światowej zamieszkała w Rzymie gdzie była jednym z założycieli Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie. W 1967 roku założyła Fundację Lanckorońskich z Brzezia. Wielokrotnie odznaczana za swoje zasługi na polach zarówno działalności społecznej, naukowej jak i patriotycznej.
Bunt studentów przeciwko polityce rządu w 1968 r.
Protesty studentów zapoczątkowane 30 stycznia 1968 roku w Warszawie, pod pomnikiem Adama Mickiewicza w odpowiedzi na cenzurę spektaklu "Dziadów" w reżyserii Kazimierza Dejmka. Wrocławscy studenci przyłączyli się solidarnie do walki kolegów z Warszawy już od 2 lutego, zbierając podpisy pod petycją do Sejmu w sprawie przywrócenia spektaklu na deski teatru. 14 marca 1968 roku wybuchły na terenie wrocławskich uczelni wyższych wiece okupacyjne. 21 marca tego roku studenci zbojkotowali zajęcia. Wśród studenckich postulatów znajdowały się takie jak: dostęp do "rzetelnej informacji i dyskusji na temat najistotniejszych problemów nurtujących społeczeństwo", przerwanie antysemickiej narracji oraz ukarania winnych brutalnej pacyfikacji kolegów z Warszawy.
Były przewodniczący Dzielnicowej Rady Narodowej Śródmieście.
Wrocławski Zakład Przemysłu Maszynowego Leśnictwa Dolpima
Wrocławski Zakład Przemysłu Maszynowego Leśnictwa Dolpima mający siedzibę we Wrocławiu przy ulicy Legnickiej 216. Do momentu likwidacji zajmował się produkcją pił łańcuchowych i pilarek do drewna.
Czworo braci, słynnych wrocławskich czworaczków. Jacek, Kazimierz, Maciej i Wojciech Majewscy.
Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.
Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.
Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.
Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.
Aktorstwem parał się już od dzieciństwa, kiedy to w wieku 10 lat zadebiutował jako statysta w Teatrze Polskim w Warszawie w sztuce "Chory z urojenia" Moliera. Związany był zresztą z tym przybytkiem aż do śmierci w 1978 roku. Stopniowo nabierał doświadczenia, najpierw biorąc udział w amatorskich przedstawieniach dla dzieci, a następnie po zdaniu egzaminów w Państwowym Instytucie Sztuki zasilił trupę "Płomyka" i "Płomyczka". Do wybuchu II wojny światowej związany był także z teatrami: Malickiej, Ateneum i teatrem w Sosnowcu. W czasie drugiej wojny światowej więziony w słynnym "Pawiaku", następnie przeniesiony do Sachsenhausen i kolejno do Dachau. Po uwolnieniu z obozu wrócił do Warszawy gdzie został członkiem AK, a także brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po upadku Powstania trafił do oflagu II D Gross-Born. Następnie występował w teatrze odwiedzającym polskich jeńców na terenie III Rzeszy. Po wojnie związany z teatrami: Nowym w latach 1947–49, Narodowym (1949–54), Współczesnym (1954–68) i Polskim w latach 1968–1978. Znany także z wielu ról filmowych i serialowych. Po śmierci pochowano go na Cmentarzu na Powązkach w alei zasłużonych.
Rówieśnicy Niepodległej. Sto lat historii Polski z perspektywy najstarszych Polaków.
Publikacja „Rówieśnicy Niepodległej” powstała w ramach projektu „100 100-latków na 100-lecie”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.
Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydz. Filologicznego (1994). 1986–1991 działacz NZS, współpracownik i kolporter podziemnych pism NZS UWr „Komunikat” i „Akces”, a także ulotek i książek. 1988–1991 członek Zarządu Uniwersyteckiego NZS, 1989–1991 przew. V 1988 współtwórca petycji do MEN ws. pluralizmu na uczelniach i powtórnej legalizacji NZS. 5 V 1988 współorganizator wiecu studenckiego na pl. Uniwersyteckim oraz strajku studenckiego 6 V 1988 w Instytucie Filologii Polskiej UWr, członek Uczelnianego KS. VIII 1988 redaktor podziemnego pisma oraz drukarz „Gazety Strajkowej” w parafii Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (tzw. Na Górce) podczas strajku w KWK Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju. 9–10 IX 1988 delegat na III KZD NZS w Gdańsku, członek KKK. 11 X 1988 organizator wiecu studentów w Sali Nehringa Wydz. Filologicznego UWr. X 1988 uczestnik bojkotu Studium Wojskowego UWr. 13 XII 1988 współorganizator pochodu studentów i zwolenników „S” w rocznicę stanu wojennego. 19 I 1989 organizator wiecu przed gmachem UWr dot. legalizacji NZS. 27 II 1989 współorganizator spotkania z Lechem Wałęsą w sali Oskara Balzera w gmachu gł. UWr. 22 IV 1989 współorganizator i uczestnik pierwszej tury IV Nadzwyczajnego KZD NZS. 25 IV 1989 współorganizator wiecu „Pogrzeb patrona” przed gmachem gł. UWr. V 1989 wybrany do Międzyuczelnianego KS, uczestnik strajków na UWr.
VI 1990–III 1992 rzecznik prasowy wojewody wrocławskiego. 1990–1994 w KLD, od 1992 sekretarz oddziału wrocławskiego, 1994 przew. KLD w woj. wrocławskim. 1994 współtwórca kampanii wyborczej Wrocławskiej Koalicji Obywatelskiej Wrocław 2000 w wyborach samorządowych. XI 1994–III 1996 asystent przew. Rady Miejskiej Wrocławia. 1994–2001 w UW, sekretarz, wiceprzew., przew. regionu wrocławskiego, członek Rady Krajowej UW. 1995 stypendysta The Kettering Foundation. 1996–2001 dyr. Biura Promocji Miasta i Współpracy z Zagranicą w Urzędzie Miejskim Wrocławia. 1998–2001 radny Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z listy UW, 2001–2016 w PO, członek Zarządu Regionu, 2003–2014 przew. struktur miejskich we Wrocławiu, 2013–2016 przew. PO w regionie dolnośląskim, 2005 szef kampanii Donalda Tuska w wyborach prezydenckich oraz 2011 PO w wyborach parlamentarnych. 2001–2004 poseł na Sejm RP z listy PO. 2004–2014 poseł do Parlamentu Europejskiego z listy PO, członek grupy Europejskiej Partii Ludowej i Europejskich Demokratów, 2012–2014 wiceprzew. PE. 2015–2023 poseł na Sejm RP z list PO i PSL, 2019–2023 wiceprzew. Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska-PSL-Kukiz ’15. Od 2016 w Stowarzyszeniu Europejscy Demokraci/Unii Europejskich Demokratów, wiceprzew. I–IV 2024 wicewojewoda dolnośląski.
11 X 1988–XI 1989 rozpracowywany przez Wydz. III-1 WUSW we Wrocławiu, w ramach SOR krypt.
Żona Wacława Żołyńskiego. Z domu Zielińska. Uczestniczka strajku NZS na Wydziale Filologicznym UWr. Wicedyrektorka SP nr 73 we Wrocławiu.
1978–1980 związany ze Studenckim Komitetem Solidarności we Wrocławiu, uczestnik spotkań i wykładów, kolporter wydawnictw niezależnych m.in. książek NOW-ej, „Robotnika”, „Biuletynu Informacyjnego” KSS KOR, oświadczeń SKS. Od X 1980 w NZS. Od 28 IV 1981 członek Zarządu Uniwersyteckiego NZS UWr, szef sekcji społecznej. 25 V 1981 we Wrocławiu współorganizator (z Piotrem Krukowskim) marszu na rzecz uwolnienia więźniów politycznych. 19 XI – 11 XII 1981 członek Uniwersyteckiego KS podczas strajku radomskiego na UWr.
23 III 1982 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Grodkowie, 1 VII 1982 zwolniony. 1982–1984 członek podziemnego Zarządu Uczelnianego NZS UWr., współorganizator i uczestnik wielu akcji ulotowych oraz zbiórek pieniędzy. 25 IV 1984 ukarany grzywną przez kolegium ds. wykroczeń za noszenie znaczka „S”. 1987–1996 pracownik biblioteki Akademii Medycznej we Wrocławiu. 1989–1996 wiceprzew. koła „S” w Bibliotece Akademii Medycznej. XII 1989 redaktor pisma „Naszym Zdaniem”. 1991–2001 w PC. 1996–2001 zatrudniony w Wydz. Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego we Wrocławiu. Od 2001 na rencie. Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).
1983-1987 działacz studencki, senator Wydz. Nauk Przyrodniczych w Senacie UWr; założyciel podziemnych struktur samorządowych na UWr. 1985-1989 działacz duszpasterstwa dominikańskiego o. Ludwika Wiśniewskiego Dominik, dziennikarz czasopisma Ruchu Młodych Katolików U siebie „Wyzwanie”, współorganizator nieformalnych obozów studenckich w Tatrach (Małe Ciche, Biały Dunajec). Oficjalny reprezentant niezależnej prasy studenckiej („Wrocławski Student”). Wielokrotnie zatrzymywany na 48 godz. 1986-1989 założyciel i działacz nieformalnego samorządu studenckiego Dwunastka, organizator wielu akcji studenckich. W 1987 założyciel i pierwszy prezes Bratniej Pomocy, pierwszej, niekoncesjonowanej organizacji samopomocowej na UWr, współpracownik NZS. W V 1988 i V 1989 organizator i uczestnik strajków studenckich na UWr.
1989-1992 pracownik UWr; 1990-1994 radny Miasta Wrocław z listy KO; 1992-1994 kierownik oddziału US West Polska we Wrocławiu; 1994-1998 konsultant Ward Howell; 1998-2003 partner, od 2003 partner zarządzający Signium International. Rozpracowywany w ramach SOR krypt. Aktyw.
Arnold Zajder był studentem filologii polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego w drugiej połowie lat 80., aktywnie zaangażowanym w działalność opozycyjną i studencką.
W październiku 1988 r. znalazł się w gronie głównych organizatorów bojkotu zajęć w Studium Wojskowym UWr., będącego częścią ogólnopolskiej akcji protestacyjnej studentów przeciw obowiązkowi szkolenia wojskowego i jego indoktrynacyjnemu charakterowi. Wraz z Grzegorzem Braunem, Tomaszem Kontkiem i Martą Morawiecką reprezentował studentów podczas wieców i rozmów z władzami uczelni. Wszedł także w skład Rady Kompanii – grupy kierującej akcją protestacyjną na miejscu. Według relacji Tomasza Kontka nie był on członkiem NZS.
23 października 1988 r. został wybrany do wspólnej reprezentacji ośrodków akademickich z Wrocławia, Warszawy i Krakowa, prowadzącej rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i Ministerstwem Obrony Narodowej. Wraz z Braunem i Kontkiem najaktywniej koordynował działania nie tylko na Uniwersytecie Wrocławskim, ale także na innych wrocławskich uczelniach.
W 1989 r., po nieudanych wyborach do samorządu studenckiego (niska frekwencja uniemożliwiła powstanie uprawomocnionych władz), rektor UWr. powołał Komisję ds. Samorządu, która miała pełnić funkcję Zgromadzenia Ogólnego do czasu nowych wyborów. Jej przewodniczącym został Arnold Zajder, a jego zastępcami Paweł Skrzywanek i Tomasz Głowiński. Funkcja ta dawała mu formalny mandat reprezentanta społeczności studenckiej wobec władz uczelni.
Arnold Zajder zapisał się w historii Uniwersytetu Wrocławskiego jako jeden z liderów pokolenia studentów końca lat 80., którzy poprzez akcje protestacyjne i działalność organizacyjną przyczyniali się do demokratyzacji życia akademickiego oraz stopniowego ograniczania narzuconych przez władze PRL form kontroli nad młodzieżą akademicką.
1984–1991 w NZS UWr, 1985–1988 członek podziemnego Zarządu Uniwersyteckiego, 1984–1989 działacz SW. 1984–1989 wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany. 1984–1989 drukarz i kolporter podziemnych pism, książek oraz ulotek SW i NZS, organizator podziemnych punktów poligraficznych. 1985–1989 współtwórca Radia NZS, współpraca z SW, gł. w dostawach sprzętu, późn. spiker Radia SW. 1985–1987 w jego pokoju w Domu Studenckim Wagant liczne spotkania działaczy studenckich. 1986–1987 organizator i kierownik podziemnej Oficyny Wydawniczej NZS UWr Universitas. 1986 uczestnik akcji „Uwolnić Frasyniuka”. 1986–1989 współpracownik redakcji podziemnego pisma „Solidarność Dolnośląska”. 1986–1989 uczestnik happeningów Pomarańczowej Alternatywy we Wrocławiu. 10 I 1987 uczestnik II KZD NZS w Warszawie. VI 1987 twórca transparentu NZS UWr na pielgrzymkę papieską w Gdańsku. 1987–1989 redaktor podziemnego pisma NZS UWr „Akces”, 1988–1989 drukarz i redaktor „Komunikatu” NZS UWr. 1988–1989 wydawca „Kontry”. 1988–1989 jeden z organizatorów audycji Radia „Solidarność”.
6–7 V 1988 współorganizator i uczestnik strajku w Instytucie Filologii Polskiej UWr, V 1989 uczestnik strajków studenckich na UWr. 1988–1989 współpracownik pisma studenckiego „Goniec” i redaktor „Kontry”.
VI 1989 współorganizator Obozu Żywego Protestu we Wrocławiu. 1989 członek Rady Oddziału SW Dolny Śląsk. 1990–1994 w KLD, członek władz krajowych. 1991–1995 dyr. generalny/prezes zarządu w Radiu Eska we Wrocławiu, 1995–2003 właściciel firmy Berg Wrocław, od 2004 podwykonawca firmy GLS SA. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010).
1978–1980 jako uczeń SP nr 66 tamże oraz XI LO tamże uczestnik akcji malowania napisów na murach i rozklejania plakatów. III 1980 kolporter ulotek dot. bojkotu wyborów do Sejmu PRL i Rad Narodowych oraz (VIII 1980) informujących o strajkach na Wybrzeżu. Uczestnik grupy samokształceniowej korzystającej z wydawnictw przedwojennych i emigracyjnych. Jesienią 1980 współpracował z Uczniowskim Komitetem Odnowy Społecznej we Wrocławiu.
Po 13 XII 1981 kolporter prasy podziemnej, drukarz, uczestnik akcji ulotkowych i malowania napisów na murach oraz tzw. cichych przerw we wrocławskich szkołach średnich. V 1982 współzałożyciel Polskiej Niezależnej Organizacji Młodzieżowej we Wrocławiu, do XII 1983 przew. Generalnego Prezydium PNOM. XII 1982 – X 1984 redaktor nacz. podziemnego pisma „Młodzież”. Do XII 1983 uczestnik manifestacji organizowanych przez RKS Dolny Śląsk i SW, współpracownik SW. III – XII 1983 organizator (we współpracy z SW) szkoleń drukarskich dla młodzieżowych zespołów poligraficznych. 1983 współzałożyciel (z Bohdanem Błażewiczem) podziemnego Wydawnictwa im. Grzegorza Przemyka. 8 XII 1983 zatrzymany przez SB; do II 1984 kilkakrotnie wzywany i przesłuchiwany (sprawę umorzono). 1984–1990 student Wydz. Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. 1984–1985 wzywany przez SB na przesłuchania. XI 1985–1991 członek NZS, 1985–1987 członek redakcji podziemnego pisma NZS „CDN”, 1989–1991 współpracownik pisma NZS „23” (d. „CDN”). V 1988 i V 1989 uczestnik strajków studenckich na UWr.
IV 1989 współorganizator tury Nadzwyczajnego Zjazdu Delegatów NZS we Wrocławiu. Od IV 1989 członek Komisji Wydz. i delegat na Uniwersyteckie Zgromadzenie Delegatów NZS UWr. 1989–1990 publikował w piśmie NZS Wydz. Prawa i Administracji UWr. „Bez Apelacji” oraz w „Studenckim Tygodniku Autonomicznym Niezależnym STAN”. 1989–1990 rzecznik Inicjatywy Społecznej „Wolne Wybory Teraz” na terenie Dolnego Śląska. 1990–1992 autor w „Colloquium” (NZS). 1990–1991 członek KKK. NZS oraz delegat na VI i VII KZD NZS. Od lat 90. organizator wielu inicjatyw, poświęconych upamiętnianiu działalności NZS we Wrocławiu oraz edukacji historycznej. 1990–1991 pracownik Działu Sprzedaży WSS Społem–Północ Wrocław, 1991–1992 własna działalność gospodarcza, 1993–1995 redaktor nacz. „Miesięcznika Akademickiego Maska”, 1995–2003 wicedyr. ds. administracyjnych Fundacji Kultury Akademickiej Universitas we Wrocławiu. 2003–2011 wiceprezes Zarządu Kancelarii Doradczej Euro-Infor tamże, 2012–2017 wiceprezes Zarządu Stadion Catering sp. z o. o. tamże, od 2017 dyr. administracyjny.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010) oraz uhonorowany przez ZR „S” Dolny Śląsk Medalem XXX-lecia Solidarności (2010).
Student UWr; od 1982 działacz NZS, bard środowiska akademickiego we Wrocławiu, od 1986 członek nieformalnego samorzadu Dwunastka, organizator happeningów, 1994-2002 członek Rady Miejskiej Wrocławia, 1998-2002 dyrektor Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, organizator koncertów i festiwali muzycznych.
Paweł Jakub Kocięba-Żabski (ur. 24 marca 1964 we Wrocławiu) – działacz wrocławskiej opozycji antykomunistycznej, dziennikarz i kolporter prasy podziemnej (m.in. „Tygodnika Mazowsze”; był też dziennikarzem i wydawcą „Gazety Akademickiej”), później polityk ROAD, Unii Demokratycznej, Unii Wolności i Platformy Obywatelskiej, dziennikarz, m.in. „Dziennika Dolnośląskiego” i dolnośląskiej mutacji „Gazety Wyborczej”, a także były radny miasta Wrocławia.
Adam Jerzy Basak, ur. 3 XII 1934 w Bielicach, zm. 25 II 2025 we Wrocławiu. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierunek historia (1958) oraz Wydz. Prawa (1962), w 1966 doktorat z prawa. Od 1962 w Towarzystwie Miłośników Wrocławia, członek Zarządu Głównego. Jako uczeń LO założyciel wraz z kolegami organizacji konspiracyjnej (ok. 40 członków) Demokracja Polska (której celem było odzyskanie suwerenności i budowa demokratycznego państwa poprzez samokształcenie, w decydującym momencie walka zbrojna) w poł. VII 1951 zlikwidowanej przez PUBP w Toruniu, 19 XII 1951 skazany na 4 lata więzienia, do III 1952 osadzony w ZK w Toruniu, do 24 XII 1952 w ZK Koronów i w Sosnowcu, od I 1953 skierowany do KWK Sośnica, 13 II 1953 zwolniony na mocy amnestii (z XI 1952). W X 1956 współautor we Wrocławiu apelu do studentów w geście solidarności z Powstaniem Węgierskim. W III 1968 uczestnik strajku w gmachu głównym UWr. 1958-1959 inspektor w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej we Wrocławiu, 1959-1961 nauczyciel w SP dla dzieci i dorosłych, 1961-1996 pracownik naukowy w Instytucie Historycznym UWr. Od IX 1980 w "S"; od IX 1980 organizator i przew. Koła „S” w Instytucie Historycznym UWr; IX 1980 – XII 1981 członek Komisji Uczelnianej KZ, wiceprzewodniczący Komisji Rewizyjnej; w III 1981 kierował przygotowaniem do obrony gmachu Instytutu na wypadek przewidywanego strajku generalnego w związku z kryzysem bydgoskim. W 1981 członek akademickiego Biura Pomocy Wsi na UWr. Po 13 XII 1981 uczestnik protestu na Wydz. i zbierania składek wśród członków Ogniwa. IV-VII 1982 współredaktor podziemnego miesięcznika „Dziś i Pojutrze” wydawanego na zlecenie konspiracyjnej Komisji Uczelnianej. W l. 80. organizator odczytów w ramach Tygodni Kultury Chrześcijańskiej (Opole, Namysłów i Wrocław), autor tekstów historycznych w dwutygodniku Kurii Diecezjalnej „Nowe Życie”. 1989-1990 przew. Koła "S" w IH. Członek dolnośląskiego Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych. Od 1996 na emeryturze. Autor kilku książek, m.in. Historia pewnej mistyfikacji. Zbrodnia Katyńska przed Trybunałem Norymberskim (1993) oraz ok. 100 artykułów naukowych. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1983).
Ur. 17 II 1944 w Akmolińsku (obecnie Nur-Sułtan w Kazachstanie). Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii (1966), doktorat (1970), habilitacja (1979), prof. (2007).
1970–1980 w ZNP.
Od 1967 pracownik naukowy Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego (1998–2005 wicedyr., od 2005 kierownik Zakładu Teorii Cząstek Elementarnych).
W III 1968 uczestnik strajków studenckich we Wrocławiu. 1976–1980 kolporter niezależnych pism, m.in. „Biuletyn Informacyjny” KOR/KSS KOR.
Od IX 1980 w „S”; od 8 IX członek Komitetu Założycielskiego na UWr., od I 1981 przew. KZ; w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk.
13–15 XII 1981 przew. KS podczas strajku na UWr. 16–28 XII w ukryciu. 6 I 1982 internowany, przetrzymywany w AŚ we Wrocławiu, w Ośrodku Odosobnienia w Nysie (redaktor z Lotharem Herbstem i Cezarym Łagiewskim pisma dla internowanych „PAPuga TASSmańska”) i Strzelcach Opolskich (redaktor z L. Herbstem i C. Łagiewskim pisma dla internowanych „PAPużka TASSmańska”), 25 II aresztowany i przewieziony do AŚ we Wrocławiu, 11 VI zwolniony ze wzgl. na stan zdrowia. W 1982 wielokrotnie zatrzymywany. 5 XI 1982 ponownie internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Strzelinie, 15 XII zwolniony. 19 XI 1982 Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia wyłączył postępowanie do odrębnego rozpoznania ze wzgl. na stan zdrowia, 28 VII 1983 postępowanie umorzono na mocy amnestii. 1982–1989 członek Ogólnopolskiej Sekcji Nauki „S”. 1982–1989 kolporter podziemnych pism, m.in. „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Biuletyn Dolnośląski”, „Z Rąk do Rąk”. 1983–1989 współzałożyciel, redaktor i autor podziemnego pisma „Z Rąk do Rąk”, 1983–1988 współpracownik redakcji, autor w piśmie „Obecność”, 1984–1987 redaktor i autor w piśmie „Walka”, 1987–1989 autor w piśmie „Region”. 6–7 V 1988 doradca NZS UWr. podczas strajku.
1989–1991 przew. KZ, w III 1990 delegat na II WZD Regionu Dolny Śląsk, III – X 1990 rzecznik prasowy ZR; X 1990 – 1991 kierownik Działu Zagranicznego. Od 1990 członek SDP. 1990–1993 w krajowym prezydium ROAD/UD, 1991–1997 poseł RP z list UD/UW, 1994–2005 w Radzie Krajowej UW, w 2005 w PD. 1997–2001 sędzia Trybunału Stanu. 2002–2010 pełnomocnik prezydenta Wrocławia ds. nauki, od 2000 przew. Stowarzyszenia Absolwentów UWr.; od 2002 w Zarządzie Niemiecko-Polskiego Stowarzyszenia Przyjaciół UWr.
Autor ok. 80 publikacji naukowych z dziedziny teorii cząstek elementarnych, współredaktor monografii Wrocławskie środowisko akademickie. Twórcy i uczniowie 1945–2005 (2007) oraz ok. 300 pozycji publicystycznych m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej”.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), Medalem KEN (1997).
26 XI 1970 – 13 XII 1989 rozpracowywany przez Wydz. III/WOKPP KW MO/WUSW we Wrocławiu w ramach SO krypt. Katedra; 19 XI 1981 – 21 X 1983 przez Wydz. III-1 KW MO/WUSW w ramach SOR krypt. Ława; 8 II 1984 – 8 V 1986 przez Wydz. III-1 WUSW w ramach SOS krypt. Giaur; 22 V 1986 – 21 XI 1989 przez Wydz. III-1/WOKPP w ramach KE krypt. Janczar.
Agencja powstała w 1982 r. i działała do 1991 r., a działający w niej fotograficy dokumentowali wydarzenia związane ze stanem wojennym w PRL i działalnością NSZZ "Solidarność". Zdjęcia NAF "Dementi" były publikowane bez zezwolenia państwowej cenzury i poza jej zasięgiem, przede wszystkim w zagranicznych serwisach informacyjnych. Fotograf "Dementi", Wojciech Wójcik, uchwycił 31 sierpnia 1982 r. podczas demonstracji ulicznej we Wrocławiu moment, podczas którego ciężarówka ZOMO potrąciła i przejechała Jarosława Hyka. Od 1989 reporterzy Agencji dokumentowali zdarzenia związane z upadkiem komunizmu w bloku państw komunistycznych Europy Wschodniej. W latach 1982-1984 agencję tworzyli: Anna Łoś, Stanisław Gulbinowicz, Tomasz Kizny, Dariusz Nowak i Wojciech Wójcik. Na przełomie 1983 i 1984 roku ustalił się nowy skład agencji, który pracował do 1991 roku: Danuta Błahut-Biegańska, Jacek Biegański, Tomasz Kizny, Anna Łoś, Andrzej Łuc, Henryk Prykiel. W latach 1984-1987 NAF Dementi współpracowała z Solidarnością Walczącą.
Neoklasycystyczny monument na cześć Wiktora Emanuela II potocznie nazywany jest Ołtarzem Ojczyzny. Decyzję o wzniesieniu tej marmurowej budowli w samym centrum Rzymu przy Placu Weneckim, obok Kapitolu i Forum Romanum podjęto w 1882 r. Za projekt odpowiadał Giuseppe Sacconi.
Prace budowlane trwały w latach 1885-1935, w 1911 r. dokonano odsłonięcia nieukończonego jeszcze pomnika.
Polski duchowny rzymskokatolicki, dominikanin, duszpasterz akademicki, rekolekcjonista, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL.
Student prawa na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 80. Aktywny działacz NZS, organizator kolportażu wydawnictw drugiego obiegu, kurier Warszawa-Kraków. Członek redakcji podziemnego pisma „CDN”. Dokumentował strajk studencki na UWr w 1988 roku. Po studiach działał w NSZZ „Solidarność” na Śląsku, następnie pracował w policji, dziennikarstwie lokalnym i administracji.
Niezależne Zrzeszenie Studentów
Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) – stowarzyszenie studentów powstałe 22 września 1980 w wyniku wydarzeń i strajków robotniczych z sierpnia 1980, będących sprzeciwem społeczeństwa wobec ówczesnego reżimu politycznego w Polsce.