Sawczyński Adam, pułkownik artylerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, wykładowca historii nowożytnej na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie

Paderewski Ignacy, kompozytor, pianista, działacz niepodległościowy, Prezydent Ministrów (18 stycznia 1919 - 27 listopada 1919), Minister spraw zagranicznych (16 stycznia 1919 - 9 grudnia 1919), Przewodniczący Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (9 grudnia 1939 - 24 czerwca 1941)

Brat Ludwika Obary, męża świadka historii - Stefanii Obary.

Anna Fornal z domu Warzybok, matka świadka historii - Stefanii Obary.

Skotnicki Mieczysław ps. Głóg, działacz podziemia niepodległościowego, żołnierz Armii Krajowej, w akcji "Burza" dowódca placówki Tyczyn, członek Biura Informacji i Propagandy Inspektoratu Rzeszów AK, redaktor pism konspiracyjnych, działacz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, działacz kombatancki w ramach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, wieloletni prezes Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Tyczynie, major Wojska Polskiego.

Właściciel folwarku, osoba pojawiająca się w relacji świadka historii - Stefanii Obary.

Przyjaciel świadka historii, zamordowany w Oświęcimiu.

Mąż świadka historii.

Borowiec Wacław, ps. "Niegolewski", partyzant, żołnierz Armii Krajowej okręgu kieleckiego. Dowódca Placówki 102, Oddział por. „Szarego”.

Kierowniczka szkoły, wymiona w relacji świadka historii

generał broni Wojska Polskiego, Minister spraw wewnętrznych (1922-1923), Prezes Rady Ministrów (1922-1923), Minister spraw wojskowych (1924-1925, 1939-1940), Minister Sprawiedliwości (1939-1940), Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1939-1943)

Polski muzyk, kompozytor, dyrygent, były żołnierz Armii Krajowej. Podczas II wojny światowej brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po uwolnieniu z Oflagu VII A Murnau udał się na zachód gdzie studiował w londyńskim Trinity College of Music, następnie po powrocie do kraju związany był z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Warszawie. W 1966 zainicjował słynny projekt muzyczny Wratislavia Cantans. Komponował muzykę filmową, między innymi do "Pana Wołodyjowskiego" z 1969. W latach 1955-58 był dyrektorem Filharmonii Śląskiej, następnie w latach 1958-64 prowadził Filharmonię Krakowską, 1965-69 to lata kiedy przewodził Filharmonii Wrocławskiej, kolejno prowadził Filharmonię Narodową w Warszawie w latach 1971–78 i Filharmonię Łódzką im. Artura Rubinsteina w okresie 1981–86.

Córka świadka historii - Michaliny Terpiłowskiej.

Autorka książek: Cudowne źródełka w Polsce, Drewniane świątynie w Polsce, Polska. Skarby przyrody, Polska. Przewodnik pielgrzyma i innych

I Konsul Francji (1799-1804), Prezydent Włoch (1802-1805), Mediator Związku Szwajcarskiego (1803-1813), Protektor Związku Reńskiego (1806-1813), Król Włoch (!805-1814), Cesarz Francuzów (1804-1815), dowódca wojskowy

Królowa Polski (1518-1557)

Polski pisarz, autor m.in. W pustyni i w puszczy, Quo Vadis, Krzyżaków, Ogniem i mieczem, Potopu, Pana Wołodyjowskiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1905)

Członek rodziny świadka hsitorii - Małgorzaty Jerchel.

Osoba wymieniona w relacji świadka historii.

Duchowny katolicki, duszpasterz Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego oraz Ruchu Apostolskiego „Rodzina Rodzin”.

Polski muzyk, śpiewak, dyrygent. Swoją karierę ze śpiewem rozpoczął już jako dziecko w poznańskim dziecięcym chórze radiowym. Wykształcenie muzyczne uzyskał w poznańskim chórze katedralnym, a w latach 1936-39 odbył wraz z zespołem tournée po Niemczech i Francji. W 1939 roku miał wraz zespołem udać się w trasę koncertową do Stanów Zjednoczonych ale wybuch wojny pokrzyżował te plany. W czasie II wojny światowej pracował w Berlinie jako robotnik przymusowy. Po wojnie osiadł na krótko w Poznaniu gdzie prowadził w latach 1945-46 chór II Drużyny Związku Harcerstwa Polskiego. Następnie przeniósł się do Wrocławia gdzie rozpoczął pracę dla Chóru Opery Wrocławskiej i w tym samym czasie współpracował z redakcją muzyczną Polskiego Radia. W 1948 roku założył chór chłopięcy Polskiego Radia, który prowadził do 1957 roku. W tym samym roku ukończył studia na kierunku dyrygentury we wrocławskiej PWSM. W 1951 roku objął posadę kierownika artystycznego Chóru Wrocławskiej Rozgłośni Polskiego Radia, z którym związany był aż do 1989 roku. Na prośbę ówczesnego księdza ordynariusza Kazimierza Lagosza. 1958-61 współpracował blisko z chórami w Katowicach, między innymi z chórem Ogniwo z Filharmonii Katowickiej. W 1961 roku założył chór wrocławskie Słowiki. W 1966 z absolwentów szkoły średniej założył Cantores Minores Wratislavienses. W latach 1970-77 szefował Wrocławskiemu Męskiemu Chórowi Kameralnemu Cantilena. Łącznie w swojej karierze prowadził 23 chóry. Wielokrotnie odznaczany w swojej karierze nagrodami wśród których są: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal 10-lecia Polski Ludowej, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Odznaka Zasłużony Działacz Kultury.

Założony w 1965 roku Akademicki Klub Jeździecki powstał z inicjatywy studentów i pracowników naukowych wrocławskich uczelni. Głównym inicjatorem AKJ był pracownik naukowy Wydziału Chemii Krzysztof Lorenz. Siedziba klubu mieściła się w starej oborze, otrzymanej od PGR Osobowice, wyremontowanej następnie przed członków. Oficjalne obchody otwarcia klubu odbyły się 22 kwietnia 1967 roku. Klub oferował zajęcia w jednym z trzech trybów: sportowym, szkoleniowym i rekreacyjnym. W 1980 roku klub zmienił siedzibę przenosząc się do nowego ośrodka w Świniarach. Prywatyzacja w początku lat dziewięćdziesiątych zakończyła istnienie tego akademickiego klubu w jego ówczesnej formie. Do dziś AKJ prowadzi zajęcia w ramach wychowania fizycznego.

Geolog, profesor nauk przyrodniczych (1989), członek Rady Naukowej Muzeum Ziemi PAN (od 1975), rektor Szkoły Wyższej Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu (od 2002).

Minister rolnictwa (1948-1950), Sekretarz Generalny Rumuńskiej Partii Komunistycznej (1965-1989), Przewodniczący Rady Państwa Rumunii (1967-1974), Prezydent Rumunii (1974-1989)

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Osoba wymieniona w relacji świadka historii.

Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1943-1944), wiceprezes Rady Ministrów (1945-1947), minister rolnictwa i reform rolnych (1945-1947), Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego (1946-1947)

Matka świadka historii - Anny Łaski.

Pisarz, autor m.in. Chłopów i Ziemi Obiecanej, laureat Nagrody Nobla (1924)

Mąż świadka historii - Janiny Wąsacz, w okresie PRL był prezesem “Społem”.

Pisarz, dziennikarz, reportażysta, korespondent wojenny przy II Korpusie Polskim gen. Władysława Andersa.

Aktor, absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie.

historyk, profesor, dyrektor Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu (1928–1939), poseł na Sejm PRL I kadencji (1952–1956), dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej KUL, dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych (1947–1948)

Król Polski od 21 maja 1674 do 17 czerwca 1696.

polski pisarz gatunku science fiction, odznaczony Orderem Orła Białego (1996)

Matka świadka historii - Janina Rokicka.

Profesor zwyczajny (1971), dyrektor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego (do 1985).

Historyk oświaty, profesor nadzwyczajny (1973), dyrektor Instytutu Pedagogiki Uuniwersytetu Wrocławskiego (1984-1987), działacz opozycji w PRL, jedna z założycieli Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu (od 1957), zaangażowana w pomoc Komitetowi Obrony Robotników (od 1976), oraz Studenckiemu Komitetowi Solidarności we Wrocławiu (od 1977), jedna z założycieli Towarzystwa Kursów Naukowych (1978), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia (1989).

Archeolog i historyk sztuki, profesor (1972).

Filolog klasyczny, założyciel Katedry Filologii Klasycznej na Uniwersytecie Śląskim.

Lekarz, immunolog, twóca seroantropologii, nominowany do nagrody Nobla (1950).

Przewodnicząca Partii Konserwatywnej (1975-1990), Premier Wielkiej Brytanii (179-1990).

Chemik, profesor zwyczajny Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego (od 1992).

Polski reżyser, aktor kabaretowy, twórca "Piwnicy pod Baranami". Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, był synem podpułkownika kawalerii - Mariana Skrzyneckiego. Podczas wojny rozdzielony ze swoją rodziną. Po wojnie wraz z matką trafił do Łodzi, gdzie rozpoczął swoją edukację wyższą na tamtejszej Wyższej Szkole Ekonomicznej, którą jednak szybko zamienił na Państwową Szkołę Instruktorów Teatrów Ochotniczych przy Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. W 1951 roku osiedlił się na krakowskim osiedlu Nowej Huty. W Krakowie równocześnie stawiał swe pierwsze kroki jako animator kultury, a także studiował pod okiem Karola Estreichera historię sztuki. W 1956 roku ustanowił swe najważniejsze dzieło, czyli powołanie do życia klubu artystycznego w piwnicy pałacu "Pod Baranami", który wkrótce stał się wręcz kultowym miejscem spotkań do którego schodziła się cała śmietanka artystyczna Krakowa. Grał również w filmach, tworzył do nich scenariusze, a także zajmował się organizacją niespotykanych do tej pory imprez, takich jak inscenizacje historyczne (hołd pruski, przysięga Tadeusza Kościuszki). Zmarł po zmaganiach z chorobą, pochowany został na Rakowickim Cmentarzu w Krakowie.

Polski aktor, reżyser. W czasie II wojny światowej walczył w szeregach Armii Krajowej. Związany z Państwową Wyższą Szkołą Teatralną w Warszawie, na której ukończył aktorstwo w 1951 roku, a wydział reżyserski w 1956 roku. Politycznie związany z ruchami robotniczymi, PPR, ZMP, a w 1948 roku wstąpił w szeregi PZPR. Był dyrektorem wielu teatrów, w Opolu, Teatru Ludowego w Nowej Hucie. Następnie związany z Teatrem Polskim w Warszawie i kolejno z Teatrem Polskim we Wrocławiu. W 1972 roku został kierownikiem artystycznym Teatru im. Juliusza Słowackiego. W latach 1983-1990 pełnił funkcję dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie. Współpracował również z Teatrem Telewizji. Pracował również jako pedagog, związany z Państwową Wyższą Szkołą Teatralną w Krakowie i w Warszawie. Zmarł 13 kwietnia w Warszawie, pochowany został na Powązkach.

Pełnił funkcję Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej województwa wrocławskiego.

Urodził się w Kodymie, w okolicach Odessy. Maturę zdał w 1933 roku w Dubnie. Edukację na poziomie wyższym kontynuował w Warszawie, jednak bez większych sukcesów. Najwięcej czasu spędzał w Mokotowskim Aeroklubie, w którym ukończył kurs szybowcowy i przysposobienie obronne. W 1935 roku wstąpił do armii i od razu trafił na szkolenie do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. W 1936 roku dostał się do upragnionej Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. 1 października 1938 roku został mianowany podporucznikiem. Przed wybuchem II wojny światowej stacjonował w Toruniu gdzie należał do 4 pułku lotniczego. Podczas kampanii wrześniowej był wyróżniającym się pilotem, notując najwięcej samodzielnych i zespołowych zestrzeleń. Brał udział w bitwie o Anglię notując świtne wyniki, sam został zestrzelony i musiał salwowac się ucieczką z płonącego samolotu. Na początku 1941 roku został przeniesony do polskiego dywizjony 306. Przesiadł się z Hawkera Hurricane'a do myśliwca Spitfire i latał od tej pory podczas działań nad Europą Zachodnią. W lutym 1943 roku przeniósł się do Polskiego Zespołu Myśliwskiego prowadzącego działania nad Północną Afryką. W kwietniu 1944 roku przejął dowództwo nad polskim Skrzydłem Myśliwskim nr 133 i wraz z nim brał udział w działaniach D-Day i później ofensywy. Podczas wojny naliczono mu 18 i 11/12 trafienia co stawiało go w rzędzie z najlepszymi pilotami alianckimi. Do kraju powrócił w 1947 roku, trafił od razu do armii gdzie rozpoczął służbę jako instruktor techniki piltorażu. W 1948 roku został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii. W "procesie kiblowym" skazano go w 1950 roku na karę śmierci. Przez ponad rok siedział w celi oczekując na wykonanie wyroku, kiedy to 24 stycznia 1951 roku Bierut postanowił ułaskawić go. 11 kwietnia 1956 roku nastąpiła rewizja wyroku, Skalski został wypuszczony na wolność 20 kwietnia i wypłacono mu odszkodowanie. Po rehabilitacji powrócił do wojska w stopniu majora, a następnie w 1957 awansował na podpułkownika i zajmował się głównie administracją. 10 kwietnia 1972 roku przeniósł się do rezerwy. W 1968 roku w stopniu pułkownika został mianowany sekretarzem generalnym Aeroklubu PRL. Po zakończeniu wojskowej kariery udzielał się w ZBOWiDzie. Próbował przystąpić do polityki w 1991 roku z ramienia Samoobrony. Zmarł w 2004 roku, pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Polski sportowiec - lekkoatleta. Mistrz Europy podczas turnieju w Budapeszcie w biegu na 400 metrów, oraz w biegu przez płotki na 400 metrów z 1966 roku. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Meksyku zajął 4 miejsce w sztafecie 4 x 400 m. Podczas Mistrzostw Europy w Atenach w 1969 był zdobywcą brązowego medalu w biegu na 400 m, a podczas Halowych Mistrzostw Europy w Wiedniu zajął drugie miejsce w sztafecie 4 x 2 okrążenia. Na krajowym podwórku był dwukrotnie Mistrzem Polski w biegu na 400 m. w 1966 roku oraz 1969. W swojej karierze sportowej reprezentował barwy dwóch klubów: Górnika Wałbrzych i Śląska Wrocław. Obecnie jest działaczem sportowym i pełni funkcję prezesa LKS Górnika Wałbrzych.

Jedno z najstarszych przedsiębiorstw Informatycznych w Polsce. Powołane do życia w ramach "sieci" na podstawie uchwały nr 18/64 w sprawie rozwoju elektronicznej techniki obliczeniowej. Stworzyło podwaliny pod jedne z pierwszych komercyjnych przedsiębiorstw korzystających z najnowocześniejszej technologii informatycznych. Do 1980 roku składało się na nią ponad 50 jednostek rozsianych po całym kraju. Wrocławski oddział był pierwszy, a powstał 1 grudnia 1964 roku. Od 1 stycznia 1971 roku wszystkie jednostki były podległe Krajowemu Biuro Informatyki.

Polski polityk, działacz komunistyczny. Podczas wojny wywieziony do Rosengart, do Niemiec na roboty przymusowe. W 1946 wstąpił do PZPR. W latach 1945-1950 prowadził życie zwyczajnego chłopa i robotnika. W 1950 roku rozpoczął studia na Wojewódzkiej Szkole Partyjnej we Wrocławiu co przełożyło się na jego awans w 1952 roku na stanowisko kierownika wydziału w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Złotoryi. W latach 1954-56 był słuchaczem Centralnej Szkoły Partyjnej przy KC PZPR. Kolejne dwa lata spędził na stanowisku pierwszego sekretarza Komitetu Powiatowego PZPR w Jeleniej Górze. W 1960 pełnił funkcję przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej we Wrocławiu, kolejno w latach 1960–1963 był sekretarzem organizacyjnym wrocławskiego Komitetu Wojewódzkiego. 1963-71 to lata kiedy pełnił funkcję I sekretarza KW PZPR we Wrocławiu. 1964-71 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR, a w latach 1965–1972 pełnił funkcję posła na Sejm IV i V kadencji.

Podczas II wojny światowej zmuszony do pracy przymusowej w parowozowni w Łazach. 12 lipca 1951 roku wstąpił do wojska, służbę pełnił w 73 Pułku Zmechanizowanym w Gubiniem a rozpoczął ją już jako podporucznik. Podczas pełnienia służby reprezentował swoją jednostkę w strzelectwie sportowym z pistoletu szybkostrzelnego. W 1960 roku przeniósł się do Wrocławia, gdzie rozpoczął studia w stopniu kapitana na wrocławskiej AWF. Jego największy sukces sportowy na arenie międzynarodowej to dwukrotne zdobycie złota olimpijskiego (Meksyk 1968 i w 1972 roku w Monachium). Na arenie europejskiej w 1965 roku w Bukareszcie także osiągnął najwyższą lokatę w konkurencji pistoletu z centralnym zapłonem. Na krajowym podwórku nie miał sobie w swojej konkurencji równych zdobywając tytuł mistrza polski 23 razy.

Początki działalności poszczególnych komórek składowych instytutu sięgają 1956 roku. W 1966 roku doszło do połączenia Zakładu Fizyko-Chemicznego Badań Strukturalnych PAN i Zakładu Niskich Temperatur Instytutu Fizyki PAN. W 1984 roku dołączono do niego także Zakład Petrochemii Instytutu Chemii Organicznej PAN. Składa się z sześciu działów:
-Niskich Temperatur i Nadprzewodnictwa,
-Teorii Materii Skondensowanej,
-Badań Magnetyków,
-Spektroskopii Optycznej,
-Badań Strukturalnych,
-Chemii Nanomateriałów i Katalizy.

Kierownictwo Instytutu na przestrzeni lat:
Włodzimierz Trzebiatowski (1966–1974)
Bohdan Staliński (1975–83 r.)
Jan Klamut (1984–92 r.), (1999–2002 r.)
Józef Sznajd (1993–98 r.), (2003–10 r.)
Andrzej Jeżowski (od 2011 r.)

Polityk, w czasie II wojny światowej - członek Armii Krajowej, zajmował się dywersją. Gimnazjum ukończył za pomocą nauki na tajnych kompletach w Łańcucie. Następnie w 1946 roku zdał maturę w Leżajsku, a kolejno ukończył wydział agrotechniczny Uniwersytetu Poznańskiego. Wierny działacz PZPR, następca Bolesława Iwaszkiewicza na stanowisku przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej we Wrocławiu, funkcję tę sprawował od dnia 9 czerwca 1969 do 6 grudnia 1972 roku. Pełnił także funkcję konsula Polski w Czechosłowacji.

Dr med. Marek Nieder (1912-1963) uzyskał dyplom lekarza we Lwowie w 1936 r., a stopień doktora medycyny we Wrocławiu w 1949 r. na podstawie pracy "O posiewach krwi w powolnym zapaleniu wsierdzia". Pracował w III Klinice Chorób Wewnętrznych, później jako ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu im. Rydygiera. Prowadził ćwiczenia z interny ze studentami, jako wolontariusz rozpocząłem pod jego kierunkiem pracę w Klinice prof. Szczeklika.

Wrocławscy bliźniacy-bokserzy pochodzący ze Lwowa. Obaj walczyli w kategorii wagowej muszej jak również koguciej. Wśród największych sukcesów sportowych Artura należy wymienić: dwukrotny tytuł wicemistrza olimpijskiego z Tokio (1964) i Meksyku (1968), a także cztery tytuły mistrza Polski z lat 1962, 1963, 1965 i 1966. Zbigniew z kolei był trzykrotnym mistrzem Polski w latach 1959, 1961 i 1964. Przez większą część kariery reprezentowali obaj barwy Gwardii Wrocław, a po jej zakończeniu pracowali w szeregach Milicji Obywatelskiej jako nauczyciele wychowania fizycznego.

Polonista, historyk sztuki, bibliotekarz. Pierwsze kroki w edukacji ponadpodstawowej stawiał w Gimnazjum Męskim w Sanoku. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1927 rozpoczął pracę w Bibliotece Ossolińskich jeszcze we Lwowie, a po zakończeniu II wojny światowej podróżował wraz z nią do Wrocławia. W 1951 roku został mianowany pierwszym Dyrektorem Ossolineum we Wrocławiu. Związany z Uniwersytetem Wrocławskim od 1958 jako wykładowca. Publicysta "Sobótki", "Kwartalnika Historycznego", współpracował z Wrocławskim Towarzystwem Naukowym. Pochowany na Cmentarzu św. Wawrzyńca.

Nazwisko Ukraińskiego sołtysa, wymienione w relacji Świadka Historii.

Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.

Pracownik Wrocławskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego nr 1.

Historia powstania i działalności izby pamięci opisana przez Stowarzyszenie Pamięci Zesłańców Sybiru dostępna pod adresem: https://www.pamiecsybiru.wroclaw.pl/index.php?spid=3

Urodził się w dobrze sytuowanej rodzinie 2 stycznia 1890 roku. Uczęszczał do szkoły średniej w Kielcach, następnie wybrał medycynę jako swój kierunek kształcenia, a jego Alma Mater stał się Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, choć studia ukończył dopiero zakończeniu konfliktu 1014-1918. Podczas I wojny światowej walczył w Polskiej Organizacji Wojskowej, pełnił także funkcję adiutanta samego Józefa Piłsudskiego. Zaangażowany w prace społeczne, zajmował się harcerstwem. W 1925 roku przeniósł się do Bydgoszczy gdzie służył jako lekarz wojskowy dla 2 pułku lotniczego w Bydgoszczy. Przeniesiony następnie do Twierdzy Brzeskiej, gdzie ponownie pełnił funkcję lekarza wojskowego. Dwukrotnie żonaty, ojciec łącznie pięciorga dzieci (4 córki i syn). W 1938 roku odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z rąk generała Sławoja-Składkowskiego. Podczas II wojny światowej odbywał służbę w Szpitalu Wojskowym w Twierdzy Brześć nad Bugiem. Wywieziony do obozu w Starobielsku, figuruje na liście wywozowej 358/3489 , choć list z 5 marca 1940 do córki podpisano jako wysłany z Kozielska. Zamordowany w Charkowie strzałem w tył głowy przez funkcjonariusza NKWD.

Jeden z obozów jenieckich NKWD zlokalizowany w Starobielsku, obecnie ukraińskim miasteczku położonym w obwodzie ługańskim. Obóz był zlokalizowany w zabudowaniach klasztornych. Osadzeni w obozie byli w większości wyżsi oficerowie Wojska Polskiego. Około połowy więźniów stanowili obrońcy Lwowa. 5 marca 1940 na rozkaz Biura Politycznego KC WKP(b) zdecydowano o rozstrzelaniu jeńców z obozów Starobielska, Kozielska i Ostaszkowa. Zadanie to zostało przypisane funkcjonariuszom NKWD, zbrodnia ta trwała od marca do maja 1940 roku. Mordów na jeńcach z Kozielska dokonano w lasku w okolicy Charkowa.

profesor nauk historycznych (1971)

Cukrownia w Klecinie (ówcześnie podwrocławskiej wsi, a obecnie dzielnicy Wrocławia) powstała w 1834 roku. Założona została przez braci G. i A. Liebichów i wrocławskiego kupca M. Hikkela. W 1862 roku zakupiona została wraz z terenami pod uprawę buraków cukrowych przez braci Schoelerów. Od 1904 funkcjonowała pod zarządem Schoeler und Skene GmbH. Modernizowana w latach 1934-1938, była wszechstronnym zakładem zajmującym się produkcją surowego cukru, słodyczy i spirytusu. Po II wojnie odbudowana i uruchomiona została w 1947 roku. Sprywatyzowana w 1990 roku, w związku z problemami finansowymi ogłosiła upadłość w 1994 r. Podczas Powodzi Tysiąclecia w lipcu 1997 na terenie cukrowni przechowywana była pomoc humanitarna. W 1999 roku nastąpiło przy ciszy ze strony władz miasta i konserwatora zabytków wyburzenie prawie wszystkich budynków na terenie cukrowni.

Urodzony w 1883 roku w Kępnie, niemiecki architekt. Z Maxem Bergiem współpracował przy budowie Hali Stulecia. Specjalizował się głównie w budynkach użyteczności publicznej i obiektach sportowo-rekreacyjnych. Do dziś podziwiać możemy na przykład Bramę Maratońską na Stadionie Olimpijskim, Stację transformatorową przy ul. Pułaskiego we Wrocławiu czy Bramę główną terenów wystawowych, obecnie główne wejście do wrocławskiego Zoo.Zmarł w 1960 roku w Hanowerze.

Budynek, który powstał na podstawie projektu Hansa Poelziga w latach 1912-1913. Zbudowany został w celu ekspozycyjnym na potrzeby historycznej Wystawy Stulecia. Realizacją projektu zajęła się firma Schlesische Beton Baugesellschaft, a na dziedzińcu umieszczono posąg Ateny autorstwa Roberta Bednorza, niestety posąg nie dotrwał do dnia dzisiejszego. W okresie międzywojennym pawilon pełnił funkcję wystawienniczą. Podczas II wojny światowej nie został zniszczony. W 1948 roku stanowił jedną z części Wystawy Ziem Odzyskanych, a następnie przez krótki okres 1951-1953 mieścił w jednej z kopuł planetarium. W latach 1953-2009 wewnątrz pawilonu mieściła się Wytwórnia Filmów Fabularnych. Od 2009 roku budynek przejęło Muzeum Narodowe we Wrocławiu, gdzie po długim i kompleksowym remoncie umieszczona została siedziba Muzeum Sztuki Współczesnej – Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Hans Poelzig urodził się w 1869 roku w Berlinie, był architektem reprezentującym styl modernizmu. Był członkiem, a przez pewien czas przewodniczącym niemieckiego werkbundu (Der Deutsche Werkbund). Pracował z Dreźnie, Wrocławiu i okolicach oraz w Berlinie, choć u schyłku życia przygotowywał się do wyjazdu do Turcji. Jest projektantem słynnego wrocławskiego Pawilonu Czterech Kopuł i domu Handlowego przy ulicy Ofiar Oświęcimskich. Zmarł w Berlinie w 1936 roku.

Most łączący Wrocław z terenami położonymi na wschód od centrum. Jego projektantem był Richard Plüddemann. Wykonawcą była firma Beuchelt u. Co. z Zielonej Góry. Most o konstrukcji stalowej nitowanej, podwieszany na taśmach nośnych, wychodzących z kamiennych pylonów.

Zamek wraz z parkiem tworzą kompleks parkowo-pałacowy. Pierwsze wzmianki o budowli w tym miejscu pochodzą z 1132 roku, w swojej prawie 900-letniej historii był wielokrotnie niszczony, odbudowywany i przebudowany. Swoją dzisiejszą formę zawdzięcza odbudowie w latach 1959–1963 kiedy to opuszczony i spalony zamek postanowiony zabezpieczyć i przeznaczyć na potrzeby lokalnego domu kultury. Do rejestru zabytków wpisany został w 1962 roku, a ostatnim remontem była naprawa elewacji w 1995 roku. Obecnie pałac mieści siedzibę Centrum Kultury "Zamek".

Urodził się w polskiej rodzinie w Moskwie. Po zakończeniu wojny wraz z rodziną przyjechali do Warszawy. Po krótkim epizodzie na Warszawskiej ASP, przeniósł się na Wydział Sztuki Teatralnej Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, na którym edukację zakończył w 1939 roku. Swój debiut sceniczny zaliczył w 1939 roku w Teatrze Polskim w Warszawie. Podczas II Wojny Światowej grał w Wilnie w Teatrze na Pohulance, potem w Wileńskim Polskim Teatrze Dramatycznym. Koniec wojny zastał go w Białymstoku gdzie grał do końca sezonu 1944/45. Od 1945 do 1949 mieszkał w Łodzi gdzie był aktorem Teatru Kameralnego Domu Wojska Polskiego, następnie po zmianie nazwy przez teatr na Współczesny, przeniósł się do Warszawy, gdzie występowali do 1955 roku. W latach 1955–56 i 1958–60 był aktorem Teatru Syrena, 1956–57 Teatru Narodowego, 1960–66 Teatru Ateneum, 1966–71 Teatru Klasycznego i w latach 1971–78 Teatru Rozmaitości. Największą sławę przyniosły mu role w filmach "Skarb" i "Zakazane Piosenki". Podczas swojej kariery zdobył wiele nagród i odznaczeń, z których wymienić należy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Złoty Krzyż Zasługi.

Polski reżyser i scenarzysta, w 1956 roku został absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi na Wydziale Reżyserii. Jako reżyser debiutował w 1961 roku z filmem "Historia żółtej ciżemki". W latach 1976-80 współpracował z zespołem filmowym "Iluzjon", w latach 1988-91 związany był z zespołem filmowym "Kadr". W 1967 roku powstała pierwsza część jego największego dzieła: "Sami Swoi", razem z drugą i trzecią stworzyły legendarną trylogię. W swoim dorobku ma takie tytuły jak: "Droga" (1973), "Wielki Szu" (1982) czy "Rozmowy kontrolowane" (1991). Podczas swojej kariery był wielokrotnie nagradzany zarówno odznaczeniami państwowymi, jak i nagrodami filmowymi między innymi: Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” czy Platynowe Lwy zdobyte podczas 39 Festiwalu Filmowego w Gdyni.

Polski matematyk i polityk. W 1928 roku ukończył Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Warszawskiego. 1925-34 Pracował w katedrze mechaniki teoretycznej i katedrze geometrii analitycznej, gdzie pełnił funkcję asystenta. Po wojnie przyjechał do Wrocławia gdzie zajmował się organizacją polskiego szkolnictwa po wojnie. W 1954 roku uzyskał tytuł profesora Politechniki Wrocławskiej, a w 1957 roku został jej prorektorem. Równolegle z pracą naukową, pełnił również funkcje publiczne. Kolejno w latach 1946-54 był przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej we Wrocławiu, w latach 1954-58 był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej, od 1958 do 1969 roku sprawował funkcję przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej miasta Wrocławia, czyli stanowiska "gospodarza miasta" wprowadzonego zamiast funkcji prezydenta. Okres pomiędzy 1960, a 1962 rokiem zajmował go także w związku z pełnieniem funkcji członka egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego partii, był także posłem na Sejm PRL III, IV i V kadencji w latach 1961–1972. W latach 1970-1981 był przewodniczącym wojewódzkiego komitetu Frontu Jedności Narodowej. Po śmierci pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

Polski profesor chemii, specjalista w dziedzinie chemii nieorganicznej. W 1924 roku został absolwentem Gimnazjum Humanistycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, następnie rozpoczął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej, które ukończył w 1929 roku. W 1930 uzyskał tytuł doktora nauk technicznych, a w 1935 habilitował się w dziedzinie chemii fizycznej. W latach 1935-38 podróżował po świecie, odwiedzając renomowane uczelnie i nabierając doświadczenia w takich ośrodkach naukowych jak: Charlottenburg, Zurych, Fryburg i Sztokholm. W 1938 powrócił do Lwowa na Uniwersytet Jana Kazimierza, gdzie mianowany został kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej. W 1945 roku osiadł we Wrocławiu, gdzie przez lata związany był zarówno z Uniwersytetem Wrocławskim jak i Politechniką. W latach 1945–1952 kierował Katedrą Chemii Nieorganicznej zarówno Uniwersytetu jak i Politechniki, a w latach 1950-52 pełnił funkcję Dziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii. W 1952 dołączył do panteonu Polskiej Akademii Nauk, której to w latach 1972–77 był prezesem. Lata 1963–68 przepracował jako Dyrektor Instytutu Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich przy Politechnice Wrocławskiej. W okresie 1966–67 wspólnie z prof. Ingardenem założył we Wrocławiu Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN, którego dyrektorem był do końca życia.

Wiesław Kościelak, aktor i tancerz. Związany z wieloma scenami między innymi z Operą Wrocławską, Polskim Teatrem Tańca - Baletem Poznańskim i Operą im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu.

Aktor-lalkarz, reżyser i pedagog. W swojej karierze pracował w latach 1958–1958 w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu, w latach 1958–1958 występował w Objazdowym Teatrze Lalki „Tęcza” w Słupsku, lata1959–1960 spędził w Teatrze Lalki i Aktora „Marcinek” w Poznaniu, 1960–1963 to okres kiedy występował w Teatrze Lalek przy Teatrze Ziemi Opolskiej,
w latach 1962–1968 pracował w Teatrze Lalek „Chochlik” we Wrocławiu, a w okresie 1968–1973 we Wrocławskim Teatrze Lalek, następnie w latach 1973–1977 wykładał w PWST w Kraków.

Polska aktorka filmowa, baletowa i teatralna oraz tancerka. Po maturze rozpoczęła pracę w studium baletowym w Operetce Śląskiej w Gliwicach. W 1962 roku została aktorką. Po 1968 roku powróciła do Warszawy i rozpoczęła współpracę z Estradą i Telewizją Syrena. W tym samym okresie rozpoczęła się także jej współpraca z telewizją. Grała w dwóch głośnych tytułach: Nie ma róży bez ognia (1974) i Bezkresne łąki (1976).

Stworzone w 1950 roku przedsiębiorstwo zajmujące się handlem dziełami sztuki i antykami.

"Człowiek, który zatrzymał Anglię" pamiętany głównie za swój występ przeciwko reprezentacji Anglii z 1973 roku rozegrany na stadionie w Wembley. Piłkarz, który w swojej karierze klubowej reprezentował barwy Śląska i Gwardii Wrocław, Legii Warszawy, ŁKS-u Łódź, belgijskiego Beerschot VAC i hiszpańskiego Hérculesa Alicante. Największe sukcesy święcił z reprezentacją Polski: srebrny medal Mistrzostw Świata rozgrywanych w RFN w 1974 roku, oraz srebro zdobyte podczas Igrzysk Olimpijskich z 1976 roku. W swojej karierze trenerskiej prowadził oba pierwszoligowe zespoły z Łodzi (ŁKS i Widzew) oraz był trenerem bramkarzy reprezentacji Polski. W 1982 roku wstąpił do PRON. Był gorącym przeciwnikiem prezesów PZPN, największe boje toczył z Marianem Dziurowiczem i Michałem Listkiewiczem. W 2011 roku zdobył mandat poselski startując z listy Prawa i Sprawiedliwości.

W 1950 roku Kolejarski Klub Sportowy Odra za sprawą Eugeniusza Pussaka wzbogacił się o sekcję szermierczą. Od 18 lutego 1957 roku sekcja szermiercza funkcjonowała już jako osobny klub sportowy. Wśród najwybitniejszych członków należy wymienić: Marka Kuszewskiego (szablistę, medalistę olimpijskiego), Jerzego Wojciechowskiego (szpadzistę) czy A. Krajewskiego (olimpijczyka z Helsinek z 1952 r.).

Wrocławskie Zakłady Mięsne, wybudowane w latach 1893-1986 na podstawie projektu Osthoffa i Rimplera. Początkowo mieściła się w niej siedziba Rzeźni miejskiej i targ bydła. Kompleks zajmujący powierzchnię ponad 20 hektarów w większości przetrwał II wojnę światową. Po wojnie mieściło się w nim Okręgowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego. W 1999 roku rozpoczęła się rozbiórka tego miejsca. Dziś na miejscu dawnej Rzeźni Miejskiej znajduje się kompleks handlowy - Magnolia Park.

Muzeum zajmujące się gromadzeniem historycznych przedmiotów, pojazdów i dokumentów związanych z historią Poczty Polskiej i rozwoju telekomunikacji na terenie kraju. Funkcjonuje obecnie w zabytkowym budynku Poczty Głównej przy ul. Zygmunta Krasińskiego 1 we Wrocławiu.

Muzyką interesowała się od najmłodszych lat. Ukończyła Wielkopolskie Studium Muzyczne oraz Architekturę Wnętrz na PWSSP w Poznaniu. Jej debiut na scenie muzycznej nastąpił w 1965 roku podczas Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Drogę do wielkiej kariery otworzyło jej wykonanie piosenki pod tytułem "Zapomniałam". W 1968 roku zwyciężyła w VIII Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie wraz z zespołem Partita, wykonując utwór "Po ten kwiat czerwony". W 1971 roku wydała swoją pierwszą płytę zatytułowaną "Urszula Sipińska", a utwory z niej stanowiły część jej występu podczas IX Krajowego Festiwalu Piosenki w Opolu. W 1972 roku otrzymała nagrodę na opolskim festiwalu za utwór "Jaka jesteś Mario". W 1973 roku nagrała album "Bright days will come", a w 1975 roku ujrzał światło dzienne album zatytułowany: "Zabaw się w mój świat". W 1980 roku kolejnym owocem ciężkiej pracy i studia nagraniowego powstał album zatytułowany: "Są takie dni w tygodniu/Kolorowy film", a rok później na półki sklepowe trafiła płyta "W podróży". W 1982 roku, będąc na tournee po Niemcach uległa poważnemu wypadkowi samochodowemu, który przerwał jej karierę muzyczną aż do 1988 roku, kiedy to powróciła ze swoim największym hitem: "Mam cudownych rodziców", który znalazł się na płycie wydanej w 1988 roku pod tytułem "Nie zapomniałam ...". Przez całe życie powtarzała, że zakończy karierę sceniczną w momencie ukończenia 40 lat i słowa dotrzymała. W 1992 roku wydała jeszcze płytę o tytule "Białe Święta", a następnie powróciła do zawodu architekta wnętrz, ma własne studio w Poznaniu.

Usypane w konsekwencji zburzenia murów miejskich na rozkaz wojsk francuskich w miejsce bastionu sakwowego. Początkowo pełniło funkcję rekreacyjną, a następnie w 1867 roku po wybudowaniu na nim belwederu także reprezentacyjną. w 1932 roku stanął na nim pomnik upamiętniający śmierć niemieckich żołnierzy poległych w koloniach, zniszczono go w 1945 roku. Wzgórze ochrzczono w 1948 mianem "Wzgórza miłości". Wzgórze było świadkiem tragedii podczas pamiętnych juwenaliów w 1967 roku, remont barierki i całego wzgórza nastąpił dopiero w latach 1973-1974.

[osoba wymieniona w relacji]

[osoba wymieniona w relacji]

Bergoglio Jorge, argentyński duchowny rzymskokatolicki, jezuita, arcybiskup metropolita Buenos Aires, papież Franciszek od 2013 roku.

Gorbaczow Michaił, radziecki polityk, sekretarz Generalny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (1985–1991), przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR (1988–1990). Pierwszy i jedyny prezydent ZSRR (1990–1991). Laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1990).

Wodziczko Adam, polski biolog botanik, profesor Uniwersytetu Poznańskiego.

Mąż świadka historii - Józefy Krośnickiej. W czasie II wojny więzień obozu pracy w Lubece. Po wojnie objął posadę zarządcy państwowego majątku (Państwowe Nieruchomości Ziemskie). Oskarżony o wywołanie pożaru w budynku należącym do pałacu, trafił do więzienia. Po wyjściu z więzienia został dyrektorem Zakładu Rolnego we wsi Sobowidza.